KOMENDANCI WOJEWÓDZCY STRAŻY POŻARNYCH W L. 1975-1992

Roman Świst, Wałbrzych

Na jesieni 1972r., w Polsce Ludowej zapoczątkowano głęboką rozłożoną na trzy etapy reformę administracyjną. Jej początek dały ustawy uchwalone przez Sejm PRL w dniu 29 listopada 1972r.: o zmianie Konstytucji PRL, o utworzeniu gmin, zmianie ustawy o radach narodowych oraz o funduszu gminnym. Powyższe ustawy weszły w życie 1 stycznia 1973r. Przyniosły one m. in. utworzenie 2366 (faktycznie powstało 2365) gmin (zaczęły funkcjonować od 1 stycznia 1973r.) na miejsce 4315 gromad i 162 osiedli¹ (początkowo 8789 gromad i 160 osiedli), ustanowionych na podstawie ustaw z dnia 25 września 1954r. o reformie administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych oraz o osiedlach i osiedlowych naradach narodowych (obie ustawy weszły w życie 29 września owego roku). Na podstawie ustaw z 1954r. m. in. zniesiono gminy, których było dotąd 3001.

Dla ochrony przeciwpożarowej, terenowych straży pożarnych najbardziej widoczne zmiany dotyczyły straży skupionych w Związku Ochotniczych Straży Pożarnych (ZOSP). Przejawiło się to stworzeniu, a zasadzie odtworzeniu ogniwa gminnego tego związku (uchwała nr 7 ZG ZOSP z dnia 6 listopada 1972r. w sprawie powołania zarządów gminnych) oraz ustanowieniem funkcji społecznego komendanta gminnego straży pożarnych (na podstawie uchwały Rady Ministrów z 25 września 1974r.). Inna sprawa, że w dalszej perspektywie planowano powołać etatowych komendantów gminnych.

Ustawa o funduszu gminnym dawało naczelnikom gmin i miast upoważnienie do obniżenia lub zwolnienia świadczeń osobom fizycznym oraz członkom OSP, którzy dostarczały środki transportu do celów ochrony przeciwpożarowej, w tym do akcji, na ćwiczenia i zawody.

Drugiemu etapowi reformy administracyjnej dały początek ustawy przyjęte przez Sejm PRL dnia 22 listopada 1973r. o zmianie Konstytucji PRL oraz w sprawie nowelizacji ustawy o radach narodowych. Na ich podstawie oraz przepisów wykonawczych do nich, m. in. ustanowiono jednoosobowe organy administracji państwowej- wojewodów, prezydentów miast oraz naczelników: powiatów, miast i gmin, którzy przejęli kompetencje komend straży pożarnych. Te stały się komórkami równorzędnymi z wydziałami urzędów wojewódzkich i urzędów stopnia powiatowego. W efekcie komendanci wojewódzcy i stopnia powiatowego zaczęli odpowiadać za realizację zadań w zakresie ochrony przeciwpożarowej przed wojewodami, prezydentami bądź naczelnikami. Wspomniane zmiany weszły w życie 9 grudnia 1973r.

Trzeci, ostatni etap reformy uchwalił Sejm PRL na swym posiedzeniu w dniu 28 maja 1975r., który przyjął ustawę o dwustopniowej organizacji Państwa, skutkującej m. in. zniesieniem powiatów (w tym czasie, w liczbie 392, w tym 78 miejskich) oraz utworzeniem 49 województw (do tej pory -22, w tym 5 miast wydzielonych z województw na prawach województw, tj. Warszawa, Łódź, Kraków, Poznań i Wrocław.). W ślad za wspomnianą ustawą, Rada Ministrów dnia 30 maja 1975r. przyjęła rozporządzenie w sprawie organizacji urzędów terenowych administracji państwowej. Weszło ono w życie-1 czerwca 1975r. Tego też dnia zaczęły działać nowym kształcie ustrojowym województwa.

Należy uzupełnić, że wszystkie wiążące decyzje w powyższych sprawach, zapadały podczas obrad plenarnych KC PZPR, np. 27 września 1972r. czy 12 maja 1975r.

1.Jednostka osadnicza o cechach miejskich. Pośrednia miedzy wioską a miastem. Istniała osiedla robotnicze, uzdrowiskowe i rybackie.

Tryb mianowania, powoływania komendantów wojewódzkich straży pożarnych

Przepisem art.43.3. ustawy z dnia 12 czerwca 1975r. o ochronie przeciwpożarowej dokonano zmian w treści w art. 2.3. dekretu z dnia 27 grudnia 1974r. o służbie funkcjonariuszy pożarnictwa i określono tryb mianowania komendanta wojewódzkiego straży pożarnych. Mówił on, że organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, czyli właściwy terenowo wojewoda- mianował komendanta wojewódzkiego straży pożarnych spośród kandydatów przedstawionych, zaproponowanych mu przez Komendanta Głównego Straży Pożarnych. Istotą tego trybu było porozumienie stron. Tu dodajmy, że to wojewoda tworzył Komendę Wojewódzką Straży Pożarnych, która funkcjonowała na prawach wydziału Urzędu Wojewódzkiego. Komendant wojewódzki, który stał na czele KWSP, a w zakresie zadań operacyjno- technicznych podległ Komendantowi Głównemu Straży Pożarnych (ustawa z dnia 12 czerwca 1975r. o ochronie przeciwpożarowej- art.18.2., art. 20.2)

Komendanci główni straży pożarnych oraz pełniący ich obowiązki, w l. 1975-1992.

W omawianym okresie na stanowisku Komendanta Głównego Straży Pożarnych, który zgodnie z zapisem ustawy z dnia 12 czerwca 1975r. o ochronie przeciwpożarowej, był centralnym organem administracji państwowej w sprawach ochrony przeciwpożarowej i bezpośrednio podlegał ministrowi spraw wewnętrznych -art.16.1., 16.2.¹ oraz stał na czele Urzędu Komendy Głównej Straży Pożarnych-pełnili służbę kolejno następujący oficerowie:

●płk poż. ZYGMUNT JAROSZ (24 stycznia 1920r.- 18 lipca 2007r.), który objął to stanowisko 1 stycznia 1968r. Posiadał wtedy stopień kpt. sztabu, płk. poż. Zajmował je do 31 sierpnia 1981r. Wcześniej, od 1 lipca 1966r. do 31 grudnia 1967r., był zastępcą komendanta głównego straży pożarnych. Dnia 15 maja 1976r.- został awansowany na stopień gen. poż.

Był pierwszym wykształconym oficerem pożarnictwa na stanowisku komendanta głównego straży pożarnych. Kurs oficerski (oficjalna nazwa: podstawowy kurs pożarniczy dla kandydatów na zawodowych oficerów pożarnictwa wg. programu Związku) odbył, od 16 sierpnia do 15 grudnia 1949r. w Centralnym Ośrodku Wyszkolenia Pożarniczego- nr 2 w Łodzi. Kurs ukończył, jako prymus.

●płk poż. inż. TOMASZ OSTROWSKI (22 września 1936r.- 22 listopada 1983r.), od 1 września 1981r. do śmierci 22 listopada 1983r. Od 1 lipca 1974r. do 31 sierpnia 1981r. zajmował stanowisko zastępcy komendanta głównego straży pożarnych. Dnia 1 maja 1983r. został awansowany na stopień gen. poż.

Absolwent Szkoły Oficerów Pożarnictwa – I turnus pomaturalnej szkoły- 1 września 1955r.- 22 września 1957r.

●płk poż. mgr ANDRZEJ GATLIK (20 listopada 1926r.-16 maja 2006r.), od 22 listopada 1983r. do 2 kwietnia 1984r. pełnił obowiązki komendanta głównego straży pożarnych. Zajmował wtedy stanowisko zastępcy komendanta głównego straży pożarnych. Od 3 kwietnia 1984r. do 15 lutego 1987r. -komendant główny straży pożarnych.

Kurs oficerski odbył w 1950r.- w Centralnej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej.

●płk poż. mgr WŁODZIMIERZ TESSAR, zastępca komendanta głównego straży pożarnych (1 września 1981r.-31 maja 1989r.), który od 15 lutego do 4 czerwca 1987r. pełnił obowiązki komendanta głównego straży pożarnych.

●płk poż. mgr ANDRZEJ STEFANOWSKI, od 5 czerwca 1987r. do 16 grudnia 1991r. Wcześniej był komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Wałbrzychu. Dnia 21 lipca 1988r. awansowany do stopnia gen. poż.

Stanowisko, urząd objął, jako jedyny komendant główny, bezpośrednio ze stanowiska komendant wojewódzkiego straży pożarnych.

●płk poż. mgr ZDZISŁAW RADNY, zastępca komendanta głównego straży pożarnych, od 1 lipca 1986r. do 15 czerwca 1992r., który formalnie na podstawie upoważnienia przebywającego na leczeniu gen. poż. Andrzeja Stefanowskiego, wykonywał, od 3 lipca do 16 grudnia 1991r. obowiązki komendanta głównego straży pożarnych. Od 17 grudnia 1991r. do 25 lutego 1992r, pełnił obowiązki komendanta straży pożarnych.

Wszyscy wymienieni oficerowi mieli m. in. za sobą służbę na stanowiskach komendantów stopnia wojewódzkiego, a zaczynali ją, od najniższych stanowisk oficerskich w komendach stopnia powiatowego, w ZSP, poprzez kierownicze w komendach straży pożarnych stopnia powiatowego i wojewódzkiego. Pierwszy i trzeci z nich na początku swych karier, było strażakami liniowymi. Biogramy trzech ostatnich komendantów głównych straży pożarnych lub pełniących takie obowiązki zamieszczone są w przeglądzie województw.

1.W opisywanym okresie urząd ministra spraw wewnętrznych kolejno sprawowali: mgr inż. metalurg Stanisław Kowalczyk (posiadał stopień gen. dyw. MO) -od 22 marca 1973r. do 8 października 1980r., po nim i do 31 lipca 1981r., gen. dyw. MO Mirosław Milewski, następnie i do 6 lipca 1990r., gen. broni WP Czesław Kiszczak. Następnie i do 12 stycznia 1991r., dr filozofii -Krzysztof Kozłowski. Po nim i do 23 grudnia 1991r., dr bud. maszyn -Henryk Majewski oraz do 20 czerwca 1992r., mgr historii Antoni Macierewicz. W imieniu Ministra Spraw Wewnętrznych, w opisywanym okresie bezpośredni nadzór nad ochroną przeciwpożarową sprawowali: podsekretarz stanu gen. dyw. MO Bogusław Stachura, do października 1981r. podsekretarz stanu gen. dyw. MO Stanisław Zaczkowski - do 5 marca 1987r., a po nim- od lipca 1989r. gen. bryg. MO Stanisław Konieczny- dyrektor generalny MSW i szef Służby Zabezpieczenia Materiałowego MSW. Następnie od początku lipca 1990r. do 25 grudnia 1991r.- podsekretarz stanu mgr prawa Jerzy Zimowski. Po nim do 20 czerwca 1992r.-mgr prawa Arkadiusz Siwko- dyrektor Gabinetu Ministra SW.

Nazwy komend straży pożarnych stopnia wojewódzkiego w l. 1950-1992

Na podstawie artykułu 2 ustawy z dnia 4 lutego 1950r. o ochronie przeciwpożarowej i jej organizacji, powołano po raz pierwszy w historii polskiej ochronie przeciwpożarowej -WOJEWÓDZKIE KOMENDY STRAŻY POŻARNYCH, a dla tzw. miast wydzielonych z województw, tj.-miasta stołecznego Warszawy i miasta Łodzi – Warszawską i Łódzką- KOMENDY STRAŻY POŻARNYCH. Na czele komend stopnia wojewódzkiego stanęli WOJEWÓDZCY KOMENDANCI STRAŻY POŻARNYCH oraz komendanci warszawskiej i łódzkich komend straży pożarnych. Rzeczonych komendantów na wniosek Komendanta Głównego Straży Pożarnych mianował i odwoływał (art.4.2) Minister Administracji Publicznej- wtedy właściwy dla spraw wewnętrznych. Niebawem jednak, Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę z dnia 19 kwietnia 1950r. o zmianie organizacji naczelnych władz państwowych w zakresie gospodarki komunalnej i administracji publicznej. Ustawa ta przyniosła m. in. zniesienie Ministerstwa Administracji Publicznej i utworzenie na jego miejsce- Ministerstwa Gospodarki Komunalnej. Kompetencje nowego ministerstwa określiła Rada Ministrów w swym rozporządzeniu z dnia 3 czerwca 1950r. Znalazły się w nich m. in. sprawy należące do zniesionego Ministerstwa Administracji Publicznej, a tym samym w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Trzeba w tym miejscu przypomnieć, że Sejm Ustawodawczy znowelizował dnia 31 października 1951r. ustawę z dnia 4 lutego 1950r., a minister gospodarki komunalnej, w dniu 6 listopada 1951r. obwieścił jej jednolitą treść. Kolejną zmianę przyniósł dekret Rady Państwa PRL z dnia 7 grudnia 1954r. o naczelnych organach administracji państwowej w zakresie spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa publicznego. Artykuł 2 ust. 5. tego dekretu włączał ochronę przeciwpożarową, do zakresu działania Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Dodać należy, że zasadniczo nie uległ zmianie tryb powoływania i odwoływania wojewódzkich komendantów straży pożarnych- poza zmianą nazwy ministra.

W ustawie z dnia 12 czerwca 1975r. o ochronie przeciwpożarowej- nota bene, najdłużej obowiązującej ustawy dla interesującego nas obszaru, bo ponad 17 lat, użyto nazwy: KOMENDA WOJEWÓDZKA STRAŻY POZARNYCH (art.18). Ta z pozoru drobna zmiana, uzasadniona była potrzebą ujednolicenia nazw komend wszystkich szczebli, w taki sposób, by była zgodne z brzmieniem nazwy Komendy Głównej Straży Pożarnych.

W zaprezentowanych poniżej biogramach nie ujęto informacji, które miały charakter powszechny i powtarzalny. Zaliczamy do nich np. obowiązującą do1988r., w procedurze opiniowania kandydatów na komendantów wojewódzkich straży pożarnych, udział wojewódzkich instancji Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Innym brakiem w biogramach komendantów jest nie ujmowanie odznaczeń, w tym krzyży OOP: Kawalerskiego i Oficerskiego, odznaczeń resortowych, w tym MSW, MON, MK, MR. Ponadto- OC, ORMO, ZHP, ZOSP/ZOSP RP, administracji państwowej, regionalnych, stowarzyszeń. Generalnie nie wykazano zajmowanych przez komendantów wojewódzkich funkcji wiceprezesów ZW ZOSP/ZOSP RP. Nie odnotowano też ich udziałów w akcjach gaśniczych i ratowniczo-gaśniczych, usuwania skutków powodzi, katastrof komunikacyjnych i ekologicznych, a także manewrach pożarniczych i z udziałem sił WP oraz OC.

1.STOŁECZNE WARSZAWSKIE

1.Komendantem Straży Pożarnych Województwa Stołecznego Warszawy został powołany przez wojewodę warszawskiego na wniosek komendanta głównego straży pożarnych¹, dotychczasowy komendant straży pożarnych miasta stołecznego Warszawy-płk poż. ZDZISŁAW ZALEWSKI (miał wtedy 51 lata życia). Był on synem zawodowego podoficera² Miejskiej(zawodowej- dopisek autora) Straży Pożarnej w Białymstoku. Podczas II wojny światowej, w zimie 1940r. wraz ze swoją rodziną został deportowany w głąb Związku Radzieckiego³ (por. Klemens Dziermański-niżej- Białostockie). Następnie został wcielony do służby w Armii Czerwonej i w jej szeregach uczestniczył- w działaniach wojennych. Na stanowisku komendanta straży pożarnych miasta stołecznego Warszawy, pełnił służbę, od 1 lipca 1966r. (wtedy w stopniu- kpt. sztabu= -płk. poż, st. bryg). Pożarniczą służbę zawodową rozpoczął wkrótce po powrocie do Polski- w 1946r. Najpierw pełnił obowiązki powiatowego komendanta straży pożarnych (także powiatowego komendanta straży/referenta bezpieczeństwa przeciwpożarowego starostwa) oraz instruktora pożarnictwa Związku Straży Pożarnych RP dla białostockiego powiatu ziemskiego/wiejskiego. Następnie służył, jako komendant Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnych w Białymstoku i kolejno, był zastępcą komendanta placówek szkoleniowych w Ełku (woj. białostockie): Wojewódzkiego Ośrodka Wyszkolenia Pożarniczego (Wojewódzkiej Szkoły Pożarniczej) i Podoficerskiej Szkoły Pożarniczej nr 6. Od 1 października 1955r.do 30 listopada 1957r. i od 1960r. do 30 czerwca 1966r.- kierował Wydziałem Szkolenia Zawodowego KGSP, którego nazwę zmieniono, w 1961r. na -Służbę Szkolenia KGSP. Równolegle i czasowo, był kontraktowym wykładowcą w pomaturalnej Szkole Oficerów Pożarnictwa (dalej-SOP⁴). Powoływany był do składów polskich delegacji pożarniczych- na spotkania międzynarodowe, w tym w ramach CTIF (Comité Techniqe International de Prevention et ď Extinction de Feu, w jez. pol.-Międzynarodowy Komitet ds. Zapobiegania i Zwalczania Pożarów). Autor pożarniczych podręczników szkoleniowych, programów szkolenia i licznych artykułów fachowych. Kierownik reprezentacji polskiego pożarnictwa na pierwsze po wojnie zawody międzynarodowe CTIF, w Karlovacu (Jugosławia) – w 1966r. Zasiadał w Komitecie Redakcyjnym „Przeglądu Pożarniczego” oraz przez wiele lat w ZG ZOSP. Wielokrotnie pracował w komisjach i zespołach zadaniowych powoływanych przez Komendanta Głównego Straży Pożarnych. Stanowisko komendanta straży pożarnych województwa stołecznego zajmował do 25 czerwca 1990r., po czym – mając 66 lat życia- przeszedł na emeryturę. Płk poż. Zdzisław Zalewski najdłużej w historii warszawskiej straży pożarnej stał na jej czele. Odznaczony m. in. Orderem Sztandaru Pracy II klasy. Jedyny strażak -laureat Nagrody Miasta Stołecznego Warszawy. Wyróżniony wpisem do Honorowej Księgi Zasłużonych dla Ochrony Przeciwpożarowej. Zasiadał w składzie pierwszej Kapituły Medalu Honorowego im. Józefa Tuliszkowskiego. Absolwent VII kursu dla kandydatów na zawodowych oficerów pożarnictwa, który odbył się od 21 sierpnia do 12 grudnia 1947r., (razem m.in. Jerzym Gadomskim, por. Łomżyńskie), w Centralnej Szkoły Pożarniczej (dalej CSP, od sierpnia 1948r. do maja 1950r. pod nazwą- Centralny Ośrodek Wyszklenia Pożarniczego, COWP). Placówka podległa Przymusowemu ZG ZSP RP. Jej komendantem, od 15 marca 1947r. był ppłk poż. Stanisław Drożdżeński-jednocześnie naczelnik Wydziału Wyszkolenia ZSP RP i ojciec Macieja (por.- Skierniewickie).

1.Komendant Zygmunt Jarosz w okresie od 22 kwietnia 1955r. do 30 czerwca 1966r., zajmował stanowisko komendanta straży pożarnych miasta stołecznego Warszawy.

2.Synami zawodowych oficerów pożarnictwa lub zawodowych podoficerów pożarnictwa są, byli komendanci: Aleksy Bartłomiejczyk, Mieczysław Bryk, Maciej Drożdżeński, Mieczysław Feliks, Jerzy Fiedler, Władysław Karczmarz, Ryszard Królicki, Lucjan Mędrzycki, Janusz Pałamar, Albin Piątkowski, Włodzimierz Tessar, Edmund Wargenau, Zdzisław Zalewski oraz Eugeniusz Zajączkowski. Z rodzin o tradycjach pożarniczych wywodzą się- Tadeusz Baniak, Tadeusz Klecz, Bogdan Kołakowski, Henryk Kozłowski, Tadeusz Kubit oraz Jan Smykała.

3.W wyniku niemiecko-radzieckiego układu o granicach i przyjaźni z 29 września 1939r., ziemie dawnego województwa białostockiego weszły do ZSRR, a następnie i z mocy decyzji władz ZSRR, jako tzw. Zachodnia Białoruś (ze stolicą w Białymstoku) do Białoruskiej SRR.

4.W opracowaniu wymienione są nazwy szkół/uczelni pożarniczych.

2.Na następcą płk. poż. Zdzisława Zalewskiego na stanowisku komendanta powołano zgodnie z obowiązującą procedurą- ppłk poż. inż. JERZEGO ŻURKA, który wygrał uprzednio konkurs na to stanowisko. Stanowisko komendanta objął 5 lipca 1990r. i zajmował je do 14 czerwca 1992r. W chwili objęcia stanowiska komendanta województwa stołecznego miał 39 lat. Po ukończeniu SOP i do 5 lipca 1990r., oficer pożarnictwa Jerzy Żurek pełnił służbę w służbach: Operacyjnej, Prewencji, Wychowania Politycznego i Szkoleniowej KSP Województwa Stołecznego oraz na stanowiskach dowódczych, liniowych w stołecznej ZSP. Był też komendantem Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia Pożarniczego w Warszawie- od 1 stycznia 1982r. do 14 marca 1985r. Od 1992r. do 1999r. pełnił m. in. służbę na stanowisku naczelnika wydziału- w Inspektoracie Komendanta Głównego PSP (kierowany w l. 1997-1998 przez st. bryg. St. Machowicza, por.- Lubelskie). W 1997r., ukończył w Najwyższej Izbie Kontroli- kurs dla kontrolerów PSP. W stan spoczynku odszedł w stopniu st. bryg. Absolwent SOP (XV-ostatni turnus-w 1973r., m. in. z A. Kasprzykiem, I. Ścibiorkiem, K. Śmigielskim) i WOSP (IV turnus zaoczny -w 1980r., por. -St. Dąbek, J. Dzyr, W. Kamiński, J. Korbanek, J. Pietras, I. Ścibiorek).

2.BIALSKOPODLASKIE

3.Wojewoda bialskopodlaski na pierwszego komendanta wojewódzkiego straży pożarnych powołał kpt. poż. HENRYKA KOZŁOWSKIEGO (miał wtedy 39 lat). Przez wiele lat- do 31 maja 1975r., był ów oficer powiatowym komendantem straży pożarnych w Białej Podlaskiej (woj. lubelskie). Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 1991r. W tym momencie posiadał stopień płk. poż. Odszedł na emeryturę w wieku 60 lat. Absolwent SOP.

4.Następcą płk. poż. Henryka Kozłowskiego na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, był od 1991r.- mjr. poż. inż. ZDZISŁAW RUCIŃSKI (w momencie powołania na stanowisko komendanta miał 37 lat). Stanowisko to zajmował do 14 czerwca 1992r. Oficer ten został na wniosek komendanta głównego PSP powołany, od dnia 15 czerwca 1992r., przez ministra spraw wewnętrznych na stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP w Białej Podlaskiej i zajmował je do 31 grudnia 1998r. Po utworzeniu województwa podlaskiego został powołany przez komendanta głównego PSP na stanowisko zastępcy Podlaskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w Białymstoku (1 marca 1999r.-15 kwietnia 2002r.). W 2007r., był dyrektorem Grupy Doradców Komendanta Głównego PSP. Posiadał wtedy stopień st. bryg. Absolwent WOSP (III turnus-w 1977r., por.- A. Bohuszko, M. Bryk, K. Świstel).

3.BIAŁOSTOCKIE

5.Na pierwszego komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Białymstoku powołany został na wniosek komendanta głównego straży pożarnych przez wojewodę białostockiego- płk poż. MARIAN CIESIELSKI- dotychczasowy, od 1950r. wojewódzki komendant straży pożarnych w Białymstoku, z przerwą spowodowaną pełnieniem obowiązków komendanta (11 sierpnia 1952r. do 2 maja 1953r., w stopniu kpt. poż- w PSP= kpt.) Centralnej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej w Warszawie. Na emeryturę przeszedł w 1977r. Miał wtedy 67 lat życia. Przed wojną instruktor powiatowy ZSP RP w Lidzie (woj. nowogrodzkie). Jako oficer rezerwy WP brał udział w wojnie obronnej 1939 r., po której trafił do niemieckiego oflagu- obozu jenieckiego dla oficerów. Po wojnie (na dzień 1 stycznia 1948r.) zweryfikowany w stopniu por. poż. i awansowany 28 czerwca 1948r. do stopnia kpt. poż. Napisał trzy fachowe podręczniki. Absolwent kursów oficerskich w CSP i SOP.

Jeden z czterech komendantów wojewódzkich, który uzyskali kwalifikacje oficerskie, instruktorskie, w okresie II RP. Pozostali to: A. Bazanowski, M. Gwizdka i J. Królicki.

6.Na drugiego- ujmując ten fakt historycznie, komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, wojewoda białostocki powołał dnia 1 marca 1977r., płk. poż. mgr KLEMENSA DZIERMAŃSKIEGO (w chwili objęcia stanowiska miał 41 lat życia) - dotychczasowego, od 30 września 1970r., zastępcę wojewódzkiego komendanta/komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Białymstoku. Po uzyskaniu kwalifikacji oficera pożarnictwa (pierwszy stopień oficerski- aspiranta –otrzymał go 10 listopada 1956r.), od 25 czerwca 1956r., odbywał oficerską praktykę zawodową w ZSP w Białymstoku, a następnie pełnił służbę w tej jednostce na stanowisku: dowódcy kompanii. Potem służył w Miejskiej Komendzie Straży Pożarnych - w Białymstoku, kolejno, jako oficer ds. operacyjnych i oficer ds. prewencyjnych. Od 1 lutego 1962r. do 1 marca 1964r, zajmował stanowisko powiatowego komendanta straży pożarnych w Bielsku Podlaskim (woj. białostockie). Członek Rady Sportu KGSP. Wiceprzewodniczący Komisji Dyscyplinarnej dla funkcjonariuszy pożarnictwa II instancji (odwoławczej) przy Komendancie Głównym Straży Pożarnych. Ze stanowiska komendanta wojewódzkiego ten zasłużony oficer, zrezygnował z powodu bezprzykładnej nagonki strony związkowej, wymierzonej w jego osobę - dnia 1 września 1990r. Na emeryturę odszedł dnia 3 kwietnia 1991r, W trakcie służby pożarniczej zdobył wyższe wykształcenie i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Wiceprzewodniczący Sądu Honorowego ZG SITP. Autor jednego opracowania fachowego, współautor monografii ZE i RP RP oraz autor „Kroniki powstania i działalności Związku Emerytów i Rencistów Pożarnictwa Rzeczypospolitej Polskiej”. Jako emeryt kierował działaniami, które zwieńczone zostały założeniem Związku Byłych Funkcjonariuszy i Pracowników Pożarnictwa Polskiego (od 4 grudnia 1995r. nosi nazwę- Związek Emerytów i Rencistów Pożarnictwa RP. Autor tekstów pism, apeli, petycji, projektów norm prawnych, skarg i wniosków, w sprawach żywotnych dla całego polskiego środowiska weteranów pożarniczej służby. Przewodniczący Krajowego Przedstawicielstwa Pożarników Emerytów i Rencistów-pierwszej w historii, ogólnokrajowej reprezentacji emeryckiego pożarniczego środowiska. Stał na czele związku w l. 1994-1999. Honorowy Prezes ZG ZE i RP RP.

W czasie radzieckiej okupacji deportowany z rodziną w głąb ZSRR (por. Z. Zalewski- Stołeczne Warszawskie). Przez dziesiątki lat niestrudzony działacz sportowy- w tym LZS i wielu organizacji społecznych, w tym LOK, PZŁ, PCK i związków zawodowych. W młodości czynny sportowiec.

Absolwent Oficerskiego Technikum Pożarniczego (I turnus- w 1956r.) i Szkoły Oficerów Pożarnictwa.

Ojciec oficera pożarnictwa.

7.Trzecim i ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Białymstoku, był płk poż. inż. KRZYSZTOF WOJTECKI- dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Białymstoku i długoletni oficer KWSP, w tym mieście. W chwili powołania na stanowisko komendanta wojewódzkiego miał 41 lat. Na tym stanowisku pełnił służbę do 14 czerwca 1992r. Powołany przez ministra spraw wewnętrznych, na pierwszego- w historii komendanta wojewódzkiego PSP w Białymstoku- 15 czerwca 1992r. Komendantem wojewódzkim PSP był do 31 sierpnia 1998r., po czym przeszedł w stan spoczynku. Absolwent SOP i WOSP/SGSP (I turnus zaoczny, w 1982r., por.-S. Gawroński, E. Kiszycki, St. Krajewski, G. Mielniczuk).

4.BIELSKIE

8.Na pierwszego komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Bielsku-Białej, tamtejszy wojewoda powołał płk. poż. STANISŁAWA PONIKIEWSKIEGO- dotychczasowego zastępcę wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Katowicach (tereny nowo powstałego województwa wcześniej wchodziły dotąd do „starego” woj. katowickiego). Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował do 30 marca 1981r., po czym przeszedł na emeryturę. Absolwent kursów oficerskich w Centralnym Ośrodku Wyszkolenia Pożarniczego w Łodzi oraz Szkoły Oficerów Pożarnictwa.

9.Od 1 kwietnia 1981r. stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Bielsku-Białej, pełnił płk poż. EUGENIUSZ ZABŁOCKI (w momencie obejmowanie stanowiska komendanta miał 55 lat)- dotychczasowy - od 1975r., zastępca komendanta wojewódzkiego, (posiadał rangę –ppłk. poż.), a wcześniej, od 1 kwietnia 1961r.- powiatowy komendant straży pożarnych w Bielsku –Białej (woj. katowickie). Posiadał wtedy stopień kpt. poż. (w PSP- odpowiednik- kpt.). Oficerską karierę rozpoczął w 1954r., jako asp. poż.(od 1952r. najniższy stopień w korpusie oficerów pożarnictwa- brak odpowiednika w PSP) obejmując stanowisko zastępcy powiatowego komendanta straży pożarnych ds. polityczno-wychowawczych. Zawodową służbę pożarniczą rozpoczął w MZSP w Bielsku- w 1947r., jako strażak systemu zmianowego podziału bojowego. Po uzyskaniu kwalifikacji oficerskich, pełnił służbę na różnych stanowiskach m. in. był zastępcy miejskiego komendanta straży pożarnych ds. polityczno-wychowawczych i oficera ds. technicznych. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Bielsku-Białej, był do 30 kwietnia 1988r., po czym- w wieku 62 lat przeszedł na emeryturę. Absolwent kursów oficerskich COWP w Łodzi i SOP.

Eugeniusz Zabłocki był przez wiele lat aktywnym działaczem ZOSP/ZOSP RP. W l. 1988-1997, zasiadał jego ZG ZOSP/ZOSP RP.

Jego syn Jarosław jest emerytowanym oficerem PSP.

10.Trzeci i ostatni komendant wojewódzki straży pożarnych w Bielsku-Białej, płk poż. inż. WALDEMAR RYBKOWSKI, zajmował to stanowisko, od 1 maja 1988r. do 14 czerwca 1992r. W chwili objęcia stanowiska komendanta wojewódzkiego straży pożarnych miał 41 lata życia. Przed służbą w Bielsku-Białej, od 10 stycznia 1980r. był zastępcą komendanta wojewódzkiego w Koninie. Służbę pożarniczą (praktyka zawodowa) rozpoczął w WKSP w Poznaniu, dnia 1 września 1967r.- jeszcze podczas nauki w SOP. Od 1 października 1968r. pełnił służbę w PKSP w Wolsztynie (woj. poznańskie). Stanowiska powiatowego komendanta straży pożarnych w Wolsztynie i miejscowej ZSP, objął 1 września 1969r. Tam, 1 czerwca 1975r. został komendantem rejonowym straży pożarnych (wtedy woj. zielonogórskie). Posiadał wtedy stopień kpt. poż. Od 1 lutego 1976r. stał na czele Służby Operacyjnej KWSP w Koninie. Powołany przez ministra spraw wewnętrznych na pierwszego komendanta wojewódzkiego PSP w Bielsku- Białej, od 1 lipca 1992r. Tym komendantem, był do 30 kwietnia 1998r., po czym przeszedł w stan spoczynku. Absolwent SOP (X turnus- w 1968r.) i WOSP (II turnus zaoczny- w 1978r., por.- H. Boguszewski, H. Borowski, Fr. Gumiński, T. Jakubik, E. Zajączkowski).

5.BYDGOSKIE

11.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż. STEFAN LIS (miał wtedy 59 lat życia) - dotychczasowy komendant od 1961r., a wcześniej- od 1957r. -zastępca wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Bydgoszczy. Przed wojną podoficer i komendant Pogotowia Pożarnego w Państwowej Wytwórni Prochu i Materiałów Kruszących w Pionkach (woj. kieleckie). Podczas okupacji działał w ZWZ/AK. Od 14 lutego 1949r. zajmował stanowiska powiatowego komendanta straży pożarnych, referenta bezpieczeństwa przeciwpożarowego oraz instruktora powiatowego ZSP RP w Sępólnie Krajeńskim na terenie ówczesnego woj. pomorskiego. W 1950r. został referentem ds. wyszkolenia w WKSP- Bydgoszczy. Jeszcze tego roku objął stanowisko komendanta Wojewódzkiej Szkoły Pożarniczej w Bydgoszczy. Po przekształceniu tej placówki w 1954r. – w Podoficerską Szkołę Pożarniczą nr 2 został jej komendantem. Stał też na czele Służby Operacyjno-Szkoleniowej WKSP w Bydgoszczy. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował do 1978r., po czym przeszedł na emeryturę. Absolwent kursu oficerskiego (dla kandydatów na zawodowych oficerów KT ZSP RP), w CSP (VI kurs, od 14 kwietnia do 10 sierpnia 1947r., razem z bratem Macieja Drożdżeńskiego (por.-Skierniewickie) - Andrzejem) i SOP.

12.Drugim komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był ppłk poż. mgr STANISŁAW MIKULAK (w chwili objęcia stanowiska miał 41 lat), który przed objęciem stanowiska komendanta wojewódzkiego, pełnił służbę w MKSP i WKSP/KWSP-w Olsztynie, m. in., jako kierownik Służby Operacyjnej Po uzyskaniu kwalifikacji oficera pożarnictwa- w 1956r., przez dwa lata, był powiatowym komendantem straży pożarnych w Szczytnie (woj. olsztyńskie). Na przełomie 1957/1958 został zastępcą komendanta straży pożarnych dla miasta i powiatu w Olsztynie. Posiadał wtedy rangę- st. asp. (w PSP- odpowiednikiem jest –mł. kpt.) Stanowisko wojewódzkiego komendanta w Bydgoszczy sprawował do 31 października 1985r. Następnie objął stanowisko komendanta wojewódzkiego w Olsztynie. Skończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent OTP i SOP. Cd. woj. Olsztyńskie.

Wieloletni działacz ZOSP/ZOSPRP. Zasiadał w centralnych i wojewódzkich organach statutowych ZOSP RP.

13.Trzecim komendantem wojewódzki straży pożarnych w Bydgoszczy, był płk poż. inż. MICHAŁ TALAR. Na to stanowisko został powołany 11 listopada 1985r. Wcześniej zajmował w tej komendzie stanowiska zastępcy komendanta wojewódzkiego i kierownika Służby Zapobiegania Pożarom KWSP w Bydgoszczy. Zdobył wyższe wykształcenie i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Służbę tego oficera przerwała 1990r. śmiertelna choroba nowotworowa. Absolwent SOP i WOSP/SGSP (II turnus zaoczny- w 1983r., por. –M. Cichosz).

14.Ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Bydgoszczy, był płk poż. inż. STANISŁAW STASIAK (miał wtedy 42 lata). Przed objęciem- w 1990r., stanowiska komendanta wojewódzkiego, był zastępcą komendanta wojewódzkiego. Wcześniej pełnił służbę, jako kierownik Służby Operacyjnej KWSP w Bydgoszczy. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do uruchomienia PSP. Następnie powołany został przez ministra spraw wewnętrznych na pierwszego komendanta wojewódzkiego PSP w Bydgoszczy-15 czerwca 1992r. Zajmował to stanowisko do 31 grudnia 1998r. Od 24 marca 1998r. dziekan Korpusu Komendantów Wojewódzkich. Po utworzeniu województwa kujawsko-pomorskiego, w okresie od 1 stycznia do 21 lutego 1999r. pełnił obowiązki Kujawsko-Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w Toruniu. W stan spoczynku przeszedł w stopniu-st. bryg. Absolwent SOP i WOSP (V turnus zaoczny –w 1981r., por. J. Badurek, L. Duszkiewicz, F. Gaweł, A. Kasprzyk, S. Łoboda, St. Machowicz, K. Wargenau).

Opracowano m. in. na podstawie informacji przekazanych przez Włodzimierza Marasza- prezesa Kujawsko-Pomorskiego ZW.

6.CHEŁMSKIE

15.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Chełmie, został ppłk poż. inż. mech. KAZIMIERZ RATAJEWSKI (miał wtedy 39 lat). Stało się wkrótce po przyjęciu zarządzenia Wojewody Chełmskiego z dnia 24 czerwca 1975r. w sprawie ustalenia statutu organizacyjnego Urzędu Wojewódzkiego, a tym samym utworzeniu m. in. KWSP w Chełmie. Na stanowisko komendanta powołał go wojewoda chełmski. Przed objęciem stanowiska komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Chełmie, oficer ten był, od grudnia 1974r. inspektorem Okręgu Wojewódzkiego ZOSP w Lublinie (tereny woj. chełmskiego do 31 maja 1975r. wchodziły w skład „dużego, starego” woj. lubelskiego), Wcześniej od października 1962r., był kierownikiem Służby Operacyjnej WKSP w Lublinie i powiatowym komendantem w Tomaszowie Lubelskim- od 1 października 1958r. Zawodową służbę rozpoczął w WKSP w Lublinie po ukończeniu SOP (I turnus) -w 1957r. Płk poż. inż. mech. Kazimierz Ratajewski, jako komendant wojewódzki straży pożarnych pełnił służbę do 8 grudnia 1989r. Z tego stanowiska został odwołany przez wojewodę chełmskiego z powodów dyscyplinarnych i przeniesiony na stanowisko komendanta rejonowego straży pożarnych w Chełmie. Po utworzeniu PSP, od 1 lipca do 31 października 1992r. pełnił służbę na stanowisku kwatermistrza- naczelnika Wydziału Kwatermistrzowskiego KW PSP w Chełmie. W stan spoczynku przeszedł w stopniu st. bryg.- w dniu 31 października 1992r. Absolwent SOP (I turnusu- w 1957r., por.- T. Baniak, K. Guzek, W. Kazimierczak, W. Tessar, a także T. Ostrowski).

16.Drugim i ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Chełmie, był płk poż. inż. STANISŁAW RUSINEK. Stanowisko komendanta objął, w dniu 8 grudnia 1989r. Miał wtedy 47 lat. Poprzednio oficer ten- od 1 marca 1982r., zajmował stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Zamościu, a od 1 maja 1966r. pełnił służbę, jako powiatowy komendant/komendant rejonowy straży pożarnych w Hrubieszowie (woj. lubelskie). Oficerską karierę rozpoczynał w PKSP Lubartowie (woj. lubelskie) na stanowisku oficera tej komendy. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Chełmie, zajmował do momentu uruchomienia PSP, po czym powołany został przez ministra spraw wewnętrznych na stanowisko pierwszego i jedynego komendanta wojewódzkiego PSP- 15 czerwca 1992r.. Komendantem wojewódzkim PSP w Chełmie, był do 30/31 października 1998r. Następnie przeszedł w stan spoczynku. Absolwent SOP (VII turnus-w 1965r., m. in. Z T. Michalakiem, J. Pałamarem, A. Priadka i A. Stefanowskim) i WOSP (I turnus zaoczny- 1977r., por.-J. Januś, J. Magusiak, J. Pałamar, Zb. Polisiakiewicz, W. Rytel).

W okresie, od 15 kwietnia do 31 grudnia 1998r. pełnił honorową funkcję dziekana Korpus Komendantów Wojewódzkich PSP.

Komendant Stanisław Rusinek, był mocno zaangażowany w realizację prac archeologicznych przeprowadzanych przez naukowców i studentów z Katedry Archeologii UMCS w Lublinie. W młodości uprawiał wyczynowo kolarstwo szosowe

7.CIECHANOWSKIE

17. Wojewoda ciechanowski na komendanta wojewódzkiego straży pożarnych powołał mjr. poż. WALDEMARA RYTELA, RYTLA- dotychczasowego, od 1966r. powiatowego komendanta straży pożarnych w Pułtusku (woj. warszawskie). Wcześniej- od 1964r., zajmował on stanowisko zastępcy powiatowego straży pożarnych w Mińsku Mazowieckim (woj. warszawskie). Z związku z przeniesieniem do służby w KGSP, odwołany został ze stanowiska komendanta wojewódzkiego straży pożarnych- dnia 17 października 1988r. Od 19 czerwca do 31 grudnia 1991r.- zajmował stanowisko szefa Służby Budżetowo-Gospodarczej KGSP. Posiadał wtedy stopień płk. poż. W trakcie służby zdobył odbył studia wyższe i uzyskał tytuły zawodowe- mgr. inż. Absolwent SOP i WOSP (I turnus zaoczny-1977r., por.-J. Januś, J. Magusiak, J. Pałamar, Zb. Polisiakiewicz, St. Rusinek).

18.Drugim komendantem wojewódzkim został płk poż. inż. LECH MOSKWA, który w chwili objęcia tego stanowiska miał 39 lat życia. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował, od 17 października 1988r. do 21 marca 1991r. Przed objęciem stanowiska komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Ciechanowie, pełnił służbę, jako zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Skierniewicach. Wcześniej m. in. był powiatowym komendantem straży pożarnych w Łowiczu (woj. łódzkie) - w l. 1973- 1975r., a następnie –tamże- komendantem rejonowym straży pożarnych. Napisał on dwie prace z zakresu organizacji ochrony przeciwpożarowej. Absolwent SOP i WOSP (V turnus zaoczny -w 1981r., por.-J. Badurek, L. Duszkiewicz, F. Gaweł, A. Kasprzyk, S. Łoboda, St. Łoboda, St. Stasiak, K. Wargenau).

19.Trzecim i ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych został kpt. poż. mgr inż. BOGDAN KOŁAKOWSKI (miał lat 34) – dotychczasowy, od 15 sierpnia 1990r. zastępca komendanta wojewódzkiego w Ciechanowie. Do momentu objęcia stanowiska zastępcy komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, pełnił służbę, jako inspektor ds. prewencji w KRSP w Ciechanowie- od ukończeniu studiów w WOSP-w 1980r., komendanta rejonowego straży pożarnych w tej miejscowości-od 1982r. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował, od 21 marca 1991r. do momentu uruchomienia PSP. Powołany przez ministra spraw wewnętrznych, na stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP w Ciechanowie- od dniu 15 czerwca 1992r. Zajmował je- do 31 grudnia 1998r. W l. 1999-2002- pełnił służbę w KG PSP oraz w BBN, jako przedstawiciel KG PSP. Powołany przez ministra spraw wewnętrznych i administracji na stanowisko Podlaskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w Białymstoku- od 1 marca 2002r. Zajmował je do 14 maja 2007r. Awansowany do stopnia nadbrygadiera- w dniu 4 maja 2005r. Należy do rodu, którego przedstawiciele od pokoleń działali w ochotniczych strażach pożarnych. Aktywną członkinią OSP, była jego mama. Absolwent WOSP (VI turnus- w 1980r., por.- A. Bartłomiejczyk).

8.CZĘSTOCHOWSKIE

20.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. LUCJAN MĘDRZYCKI (miał wtedy 50 lat życia). Wcześniej m. in. od 14 stycznia 1961r do 1970r. pełnił służbę na stanowisku inspektora Okręgu Wojewódzkiego ZOSP w Koszalinie. Zanim przeszedł do służby w Biurze OW ZOSP, zajmował różne stanowiska w WKSP -w Szczecinie i Koszalinie. Na emeryturę przeszedł ze stanowiska komendanta wojewódzkiego -w 1985r. Posiadał wówczas stopień- płk. poż. Ojciec Jerzego- oficera pożarnictwa. Absolwent kursów oficerskich, w COSP i SOP.

Ojciec Lucjana Mędrzyckiego- Lucjan Edward, w 1946r. uczestniczył w kursie oficerskim, przeprowadzonym w CSP (5 lipca-6 października 1946r., m. in. z Maciejem Drożdżeńskim i Jerzym Fiedlerem). Od lipca 1950r. zajmował stanowisko powiatowego komendanta straży pożarnych w Sławnie (woj. koszalińskie). Zmarł przedwcześnie w następnym roku.

21.Od dnia 23 września 1985r. do 14 czerwca 1992r. stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował ppłk poż. a następnie płk poż. inż. STEFAN GAWROŃSKI (w momencie objęcia tego stanowiska miał 39 lat życia). Oficer ten od lutego 1978r., był komendantem rejonowym straży pożarnych w Częstochowie, a wcześniej- od 1975r., zastępcą komendanta rejonowego straży pożarnych w tym mieście. Zawodową służbę rozpoczął, jako strażak sytemu zmianowego w podziale bojowym ZSP w Częstochowie- we wrześniu 1966r. Po ukończeniu SOP pełnił służbę w pionie operacyjnym MKSP w Częstochowie (woj. katowickie). Powołany do Zespołu ds. zorganizowania PSP, jako przedstawiciel ZG SITP, którego był naonczas wiceprezesem. Pomysłodawca ogólnopolskich pielgrzymek strażackich na Jasną Górę. Jako emeryt i pracownik ZOSP RP w Częstochowie, w okresie –grudzień 1994r. -luty 1999r. stał na czele kolegium redakcyjnego miesięcznika „Strażacki Informator Zarządu Wojewódzkiego ZOSP RP”, a potem- do 2003r., „Strażackiego Informatora”. Ojciec Wiktora-oficera PSP. Absolwent SOP i WOSP/SGSP (I turnus zaoczny- 1982r., por.- E. Kiszycki, St Krajewski G. Mielniczuk, K, Wojtecki).

Opracowano m. in. na podstawie materiałów nadesłanych przez st. ogn. w st. spocz. Czesława Milę- prezesa ZK Częstochowie.

9.ELBLĄSKIE

22.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. EUGENIUSZ KIERSKI (miał wtedy 45 lat). Wcześniej zajmował m. in. stanowiska powiatowego komendanta straży pożarnych w Malborku (woj. gdańskie) - od ok. poł. l. 50. XX w., powiatowego komendanta w Tczewie oraz przed objęciem stanowiska komendanta wojewódzkiego- stanowisko miejskiego komendanta straży pożarnych w Elblągu (woj. gdańskie). W trakcie służby na tym stanowisku ukończył studia i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Awansował do stopnia płk. poż. Komendantem wojewódzkim, był do 1990r., kiedy wobec nagonki, presji ze strony działaczy związków zawodowych, zrezygnował z zajmowanego stanowiska. Absolwent kursów oficerskich, w COSP i SOP.

Eugeniusz Kierski, trzymał do chrztu swego siostrzeńca- Grzegorza Kołodkę, późniejszego wybitnego ekonomistę, wicepremiera i ministra finansów oraz prof. dr. hab.¹

¹Na podstawie wywiadu zamieszczonego w „Dzienniku Bałtyckim” w dniu 17 maja 2002r., a udostępnionego na stronie Centrum Badania Transformacji, Integracji i Globalizacji.

23.Następcą płk. poż. mgr. Eugeniusza Kierskiego na stanowisku komendanta został ppłk poż. inż. STANISŁAW KRAJEWSKI (miał wtedy 42 lata życia) - dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Elblągu. Wcześniej m. in. zajmował stanowisko komendanta rejonowego straży pożarnych w Braniewie (woj. elbląskie). Stanisław Krajewski, był komendantem wojewódzkim straży pożarnych do 14 czerwca 1992r. Absolwent SOP i WOSP/SGSP (I turnus zaoczny, 1982r., por., -S. Gawroński, E. Kiszycki, G. Mielniczuk, K. Wojtecki).

10.GDAŃSKIE

24.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż. JAN TROJANOWSKI, dotychczasowy- od 1955r. wojewódzki komendant straży pożarnych w Gdańsku. Wcześniej- od 1951r. –wtedy w stopniu ppor. poż, objął stanowiska miejskiego komendanta straży pożarnych oraz komendanta ZSP w Gdyni (woj. gdańskie). Komendantem wojewódzkim był do 1981r., po czym przeszedł na emeryturę. Absolwent kursów oficerskich, w COSP i SOP.

25.Następnym komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był płk poż. inż. ZBIGNIEW POLISIAKIEWICZ- dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego, a do 31 maja 1975r.- zastępca wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Gdańsku. Wcześniej ten oficer m. in. zajmował stanowisko powiatowego komendanta straży pożarnych w rodzinnym Wejherowie (woj. gdańskie) - od września 1963r. do kwietnia 1967r. i kierownika Służby Operacyjnej WKSP w Gdańsku. W atmosferze nagonki na jego osobę przez działaczy strażackich związków zawodowych, w 1990r. zrezygnował w zajmowanego stanowiska i przeszedł na emeryturę. Absolwent OTP, SOP i WOSP (I turnus zaoczny- 1977r., por.-J. Januś, J. Magusiak, J. Pałamar, St. Rusinek, W. Rytel).

26.Ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Gdańsku, był ppłk poż. inż. JANUSZ SZAŁUCHA. Stanowisko objął na podstawie decyzji wojewody gdańskiego –w 1990r. Miał wtedy 41 lat życia. Wcześniej, był zastępcą komendanta wojewódzkiego. Po uruchomieniu PSP został powołany przez ministra spraw wewnętrznych i administracji, pierwszym w historii komendantem wojewódzkim PSP w Gdańsku-15 czerwca 1992r. Na tym stanowisku pełnił służbę- do 31 grudnia 1998r. Następnie- od 22 lutego 1999r. do 22 kwietnia 2002r., pełnił służbę na stanowisku Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w Gdańsku. W stan spoczynku w stopniu st. bryg., przeszedł 22 kwietnia 2002r. Absolwent SOP i SGSP (VIII turnus zaoczny- w 1988r.).

11.GORZOWSKIE

27.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został kpt. poż. JAN KORBANEK (miałwtedy 40 lat), który przed objęciem tego stanowiska, od października 1974r. pełnił służbę, jako miejski komendant straży pożarnych w Gorzowie (woj. zielonogórskie), a wcześniej- od 1 września 1962r., we Wschowie (woj. zielonogórskie). Służbę zawodową rozpoczynał, jako strażak liniowy. Pełnił też służbę jako podoficer podziału bojowego. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był do końca stycznia 1991r. Absolwent SOP (ukończył w trybie zaocznym w 1974r.) i WOSP (IV turnus zaoczny- w1980r., por. -St. Dąbek, J. Dzyr, W. Kamiński, J. Pietras, I. Ścibiorek, J. Żurek).

28.Drugim komendantem wojewódzkim straży pożarnych, w Gorzowie Wielkopolskim, był od 1 lutego 1991r.- mjr poż. inż. KRZYSZTOF ŚWISTEL (gdy obejmował stanowisko komendanta miał 36 lat życia) – dotychczasowy kierownik Służby Operacyjno-Szkoleniowej KWSP w Gorzowie Wlkp. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował do 14 czerwca 1992r., po czym minister spraw wewnętrznych mianował go komendantem wojewódzkim PSP w Gorzowie Wlkp. Stanowisko to piastował do 31 grudnia 1998r. Ten oficer, był pierwszym Lubuskim Komendantem Wojewódzkim PSP- od 6 kwietnia 1999r. do 30 czerwca 2002r., po czym odszedł w stan spoczynku, w stopniu- st. bryg. i z tytułami zawodowymi- mgr. inż. Karierę oficerską zaczynał po ukończeniu studiów w WOSP na stanowisku inspektora - w Służbie Prewencji w KWSP, w Gorzowie Wlkp. Od 1982r. do końca 1989r. pełnił służbę, jako komendant rejonowy straży pożarnych w Dębnie Lubuskim (woj. gorzowskie). W stan spoczynku odszedł w stopniu st. bryg. Jeden z jego synów- Sebastian, jest emerytowanym oficerem po służbie w PSP, a drugi-Przemysław podoficerem PSP legitymującym się wyższym wykształceniem. Absolwent WOSP (III turnus- w 1977r., por.- A. Bohuszko, M. Bryk, Z. Ruciński) i SGSP (WIBP –w 1997r., por.- A. Bohuszko, St. Gacek, Z. Ruciński).

Opracowano m. in. na podstawie informacji udzielonych przez st. bryg. w st. spocz. mgr. inż. Krzysztofa Świstela i mł. bryg. w st. spocz. mgr. inż. Grzegorza Stachowiaka- prezesa Lubuskiego ZW ZE i RP RP i członka ZG.

12. JELENIOGÓRSKIE

29.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został mjr poż. RYSZARD GROMUŁ (miałwtedy 35 lat) - dotychczasowy kierownik Służby Kwatermistrzowskiej WKSP we Wrocławiu. Po ukończeniu SOP pełnił służbę w MKSP -w Wałbrzychu (woj. wrocławskie). Od 1960r. zajmował różne stanowiska oficerskie w WKSP. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Jeleniej Górze, był do 1991r. W trakcie tej służby uzyskał wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magistra. Na emeryturę przeszedł w stopniu płk. poż. Absolwent OTP (II turnus, por.-W. Karczmarz, Z. Leszczyński, J. Nowak, K. Wargenau) i SOP (III turnus –w 1959, por. -W. Karczmarz, Z. Leszczyński, J. Nowak, K. Wargenau).

30. Po odejściu płk. poż. mgr. na emeryturę, KWSP w Jeleniej Górze kierował, jako pełniący obowiązki komendanta wojewódzkiego, płk poż inż. WŁADYSŁAW KARCZMARZ (miał wtedy 59 lat życia). W utworzonej w 1975r. KWSP w Jeleniej Górze, objął on stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego straży pożarnych. Do tego momentu pełnił służbę m. in. w WKSP we Wrocławiu oraz na stanowisku zastępcy komendanta ZZSP przy Zakładach Samochodowych „Jelcz” k/Oławy. W trakcie sprawowanie tej funkcji ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy inżyniera. Jego ojciec- Michał, był po wojnie m. in komendantem MZSP we Wrocławiu. Od końca l. 50 XX w. do 31 maja 1975r. zajmował stanowisko zastępcy wojewódzkiego komendanta we Wrocławiu. Po uruchomieniu PSP- st. bryg. inż. Władysław Karczmarz zajął stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego PSP w Jeleniej Górze. Jednocześnie powierzono mu czasowe pełnienie obowiązku komendanta wojewódzkiego PSP. Stanowisko pełniącego obowiązki komendanta wojewódzkiego- zajmował do 30 września 1993r. Po tej dacie przeszedł w stan spoczynku. Opracował dwa tomiki materiałów dla uczestników OTWP i ich opiekunów. Absolwent OTP (II turnus, por.-R. Gromuł, Z. Leszczyński, J. Nowak, K. Wargenau) i SOP (III turnus -w 1959r., por.-R. Gromuł, Z. Leszczyński, J. Nowak, K. Wargenau).

Opracowano m. in. na podstawie informacji przekazanych przez Jana Padewskiego- prezesa ZK w Jeleniej Górze.

13.KALISKIE

31.Komendantem wojewódzkim został mjr poż. ZYGMUNT LESZCZYŃSKI (miał wtedy 36 lat życia) – dotychczasowy, od 1972r.- powiatowy komendant straży pożarnych w Kaliszu (woj. poznańskie). Zygmunt Leszczyński po uzyskaniu kwalifikacji oficerskich, od 1959r. pełnił służbę w MKSP w Kaliszu. Następnego roku został przeniesiony do służby w PKSP - w Chodzieży (woj. poznańskie). W 1963r. powołano go na stanowisko powiatowego komendanta straży pożarnych w tym mieście. W trakcie służby na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, odbył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 14 czerwca 1992r.Posiadał wtedy stopień płk poż. Na stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP został mianowany przez ministra spraw wewnętrznych- 1 września 1992 r. Służbę na nim pełnił do 28 lutego 1994r., po czym odszedł w stopniu st. bryg. w stan spoczynku. Absolwent OTP (II turnus, por.- R. Gormuł, W. Karczmarz, J. Nowak, K. Wargenau) i SOP (III turnus, w 1959r. –por.-R. Gromuł, W. Karczmarz, J. Nowak, K. Wargenau).

14.KATOWICKIE

32.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Katowicach, był płk poż. WŁODZIMIERZ TESSAR, syn Józefa i ojciec Bronisława-oficerów pożarnictwa, dotychczasowy wojewódzki komendant straży pożarnych woj. katowickiego w jego granicach -w okresie od 6 lipca 1950r. do 31 maja 1975r. Stanowisko komendanta objął 1 sierpnia 1972r. Wcześniej był zastępcą wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Katowicach. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był do 31 października 1981r., kiedy na wskutek żądań związkowców został odwołany. W tym czasie uzyskał wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magistra. Następnie odszedł na stanowisko głównego specjalisty w KGSP. Od 1 listopada 1981r. zajmował stanowisko zastępcy komendanta głównego straży pożarnych. Pełnił obowiązki komendanta głównego straży pożarnych- od 15 (?) lutego do 5 czerwca 1987r.. W l. 1982-1985, stał na czele Komitetu Redakcyjnego „Biuletynu Informacji Technicznej. Nauka i Technika Pożarnicza”. Zasiadał w Radzie Sportu KGSP i był jej przewodniczącym. Na wniosek komendanta głównego straży pożarnych zdymisjonowany ze stanowiska zastępcy komendanta głównego– 31 maja 1989r., po czym przeszedł na emeryturę. Posiadał wtedy stopień płk. poż. Jako oficer w stanie spoczynku zasiadał pierwszym składzie Kapituły Medalu Honorowego im. inż. Józefa Tuliszkowskiego. Absolwent OTP (I turnus- w 1956r.) i SOP (I turnus- w 1957r., por. –T. Baniak, K. Guzek, W. Kazimierczak, K. Ratajewski, a także T. Ostrowski).

Włodzimierz Tessar, był członkiem Krajowego Przedstawicielstwa Pożarników Emerytów i Rencistów- pierwszej ogólnokrajowej reprezentacji weteranów służy pożarniczej. Por. Klemens Dziermański-Białostockie.

33.Drugim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Katowicach został 1 listopada 1981r. ppłk poż. mgr TADEUSZ BANIAK (miał wtedy 46 lat życia, brat Władysława- oficera pożarnictwa) - dotychczasowy komendant ZZSP Zakładów Chemicznych w Oświęcimiu (woj. krakowskie). Wcześniej m. in. zajmował stanowiska: dowódcy Oddziału ZZSP w Mazowieckich Zakładach Rafineryjno-Petrochemicznych w Płocku (woj. warszawskie), komendanta ZZSP Rafinerii Nafty w Czechowicach-Dziedzicach (woj. katowickie) i zastępcy powiatowego komendanta straży pożarnych straży pożarnych, w Tarnowie (woj. krakowskie). Na stanowisku komendanta wojewódzkiego pełnił służbę do końca maja 1990r., kiedy ustąpił na wskutek żądań strażackich związkowców. Następnie przeszedł na emeryturę. Posiadał wtedy stopień płk. poż. W trakcie służby ukończył studia i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent OTP (I turnus- w 1956r.) i SOP (I turnus- w 1957r., por.-.K. Guzek, W. Kazimierczak, K. Ratajewski, W. Tessar, a także T. Ostrowski).

34.Ostatnim oficerem, który zajmował stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Katowicach, był ppłk poż. mgr inż. ZBIGNIEW MERES (w chwili objęcia tego stanowiska miał 38 lat). Objął to stanowisko 1 czerwca 1990r. i pełnił je do momentu uruchomienia PSP. Po ukończeniu studiów w WOSP-w 1975r., pełnił służbę na stanowisku inspektora w KRSP w Chorzowie (woj. katowickie), KWSP w Katowicach oraz KRSP w Dąbrowie Górniczej i ponownie w KWSP- w służbach: Prewencji i Operacyjnej. Na stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP w Katowicach, został powołany -15 czerwca 1992r. Przewodniczący dwóch zespołów przygotowujących bloki tematyczne projektów przepisów wykonawczych do ustaw o ochronie przeciwpożarowej oraz PSP. Mianowany na stopień nadbrygadiera- 25 sierpnia 1997r. razem z komendantem wojewódzkim PSP w Opolu –Jerzym Seńczukiem, jako pierwsi komendanci wojewódzcy do rangi generalskiej/madbrygadera, i jako 10 oraz 11 polski generał pożarnictwa/nadbrygadier. Od dnia 10 grudnia 1997r. do 30 maja 2002r. był komendantem głównym PSP. Przez co stał się pierwszym komendantem głównym PSP mianowanym bezpośrednio ze stanowiska komendanta wojewódzkiego PSP i drugim w historii polskiego pożarnictwa- po A. Stefanowskim (por. - Wałbrzyskie). Jednocześnie, od 22 marca 2000r. stał na czele Obrony Cywilnej Kraju. Zajmował stanowisko dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Powszechnego w MSW i A. Był członkiem Rady Służby Publicznej przy Prezesie Rady Ministrów, oraz dyrektorem generalnym Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach. Dwukrotnie był zastępcą prezydenta Piekar Śląskich (woj. śląskie) Do stopnia generała brygadiera (drugi w historii) został awansowany 4 maja 2000r., jako pierwszy czynny oficer pożarnictwa. Zasiadał w Radzie Programowej kwartalnika –„Ratownictwo Polskie”. Prymus I turnusu WOSP- w 1975r. Współorganizator SI i TP. Będąc w stanie spoczynku zasiadał w Kapitule Medalu Honorowego im. inż. J. Tuliszkowskiego, jako jej wicekanclerz. Senator III RP. Przewodniczący Senackiego Zespołu Strażaków VII i VIII kadencjach izby wyższej parlamentu.

Pierwszy komendant główny PSP spośród absolwentów stacjonarnej WOSP.

Zbigniew Meres jest wiceprezesem ZG ZOSP RP i prezesem ZOW ZOSP RP Woj. Śląskiego.

15.KIELECKIE

35.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. JAN NOWAK (w momencie objęcia tego stanowiska miał 37 lat) -dotychczasowy, od 1 listopada 1969r., wojewódzki komendant straży pożarnych w Kielcach. Miał wtedy 31 lat i był wtedy najmłodszym komendantem stopnia wojewódzkiego w Polsce. Ten rekord do naszych czasów jest niepobity. Wcześniej m. in. pełnił służbę, jako powiatowy komendant straży pożarnych w Lipsku (woj. kieleckie) - od 1961-1965. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do rezygnacji wymuszonej działaniami, nagonką m. in. ze strony działaczy związkowych – 15 grudnia 1990r. Po odejściu ze stanowiska komendanta wojewódzkiego pełnił służbę na stanowisku starszego oficera specjalisty w komendzie, którą niegdyś kierował. W stan spoczynku odszedł 31 stycznia 1993r. Posiadał wtedy stopień st. bryg. Ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent OTP (II turnus, por.-R. Gromuł, W. Karczmarz, Z. Leszczyński, K. Wargenau) i SOP (III turnus- w 1959r., por.- R. Gromuł, W. Karczmarz, Z. Leszczyński, K. Wargenau).

36.Następcą płk. poż. mgr. Jana Nowaka na stanowisku komendanta wojewódzkiego został, od 16 grudnia 1990r. kpt. poż. mgr inż. STANISŁAW GACEK (miał 33 lata) - dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego- od 1 września 1990r., w wcześniej starszy oficer ds. planowania operacyjnego w Służbie Operacyjnej KWSP w Kielcach. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych sprawował do momentu uruchomienia PSP, po czym został komendantem wojewódzkim PSP w Kielcach-od 15 czerwca 1992r. Posiadał wtedy stopień mł. bryg. Pierwszy Świętokrzyski Komendant Wojewódzki PSP w Kielcach- od 22 lutego 1999r. do 30 sierpnia 2002r. W stan spoczynku przeszedł 1 marca 2007r. ze stanowiska głównego specjalisty w Centralnym Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach- w stopniu st. bryg. Absolwent ostatniego stacjonarnego turnusu WOSP (w 1981r.) i SGSP (WIBP- w 1997r., por.- A. Bohuszko, Z. Ruciński, K. Świstel).

16.KONIŃSKIE

37.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Koninie został ppłk poż. mgr JÓZEF TWARDOWSKI – dotychczasowy, od 1972r., zastępca wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Poznaniu. Wcześniej- od 1959r. do 1972r. służył na stanowisku powiatowego komendanta straży pożarnych w Ostrzeszowie (woj. poznańskie). Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 1990r., po czym w stopniu płk. poż., przeszedł na emeryturę. W trakcie zawodowej służby, odbył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Współautor opracowania z zakresu zapobiegania pożarom. Absolwent SOP (II turnus?, w 1958r.).

38.Drugim i ostatni komendantem wojewódzkim straży pożarnych został w 1990r. ppłk poż. inż. KAROL ŚMIGIELSKI (miał wtedy 39 lat). Wcześniej od 1989r., zajmował stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego w Koninie (po płk. poż. inż. Waldemarze Rybkowskim, który 1 maja 1988r. objął stanowisko komendanta wojewódzkiego w Bielsku-Białej (por. W. Rybkowski-Bielskie)). Do Konina przeniesiony został z KGSP, w której, był zastępcą szefa Służby Szkoleniowej. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do momentu uruchomienia PSP. Uczestniczył w pracach nad zespołu ds. zorganizowania PSP. Absolwent SOP (XV- ostatni turnus m. in. z Kasprzykiem, I. Ścibiorkiem, J. Żurkiem) i WOSP (III turnus zaoczny- w 1979r., por.- St. Baran, E, Kocoń, T. Wachowski, St. Woźniak).

17.KOSZALIŃSKIE

39.Pierwszym wojewódzkim komendantem straży pożarnych w Koszalinie został płk poż. JÓZEF BEIM (miał wtedy 63 lat życia) –dotychczasowy, od 1 października 1955r.- wojewódzki komendant straży pożarnych w Koszalinie. Obejmując to stanowisko posiadał stopień kpt. poż. (w PSP odpowiednik st. kpt.). Uczestnik wojny obronnej-1939r., jako żołnierz dowództwa batalionu „Wągrowiec” Obrony Narodowej (Chełmińska Brygada ON w Armii „Pomorze”). Podczas okupacji pracował w jednym z zakładów na terenie Wągrowca, a w 1944r. został wywieziony na roboty przymusowe na ob. Pomorze. Tam też wcielony został do służby w niemieckiej przymusowej straży pożarnej. W 1945r. został naczelnikiem OSP Wągrowiec (woj. poznańskie). Jednocześnie pracował w tamtejszym starostwie powiatowym/Wydziale Powiatowym, w charakterze referenta ds. ochrony przeciwpożarowej. Czy instruktora powiatowego? W 1947r. pojął służbę na stanowisku instruktora ds. prewencji i propagandy Oddziału Pożarnictwa- w Wydziale Administracyjno-Prawnym Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu. W 1950r. został zastępcą wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Poznaniu, a w roku następnym (?), komendantem MZSP w Poznaniu. Miał wtedy 39 lat życia. Na emeryturę odszedł w 30 kwietnia 1977r. Absolwent kursu oficerskiego w COWP- w Łodzi (m. in. z późniejszym komendantem głównym- gen. poż. Zygmuntem Jaroszem (prymus kursu), w okresie od 16 sierpnia do 15 grudnia 1949r.) i SOP.

40.Kolejnym komendantem wojewódzkim, był od 1 maja 1977r., płk poż. mgr WITOLD KAŹMIERCZAK (w tym momencie miał 42 lata życia). Służbę oficerską rozpoczął po ukończeniu SOP w Powiatowej Komendzie Straży Pożarnych w Miastku (woj. koszalińskie). Posiadał wtedy stopień asp. poż. (stopień służbowy (początkowo bez członu- poż.) wprowadzony rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 października 1952r. i zniesiony uchwałą tejże- z dnia 3 listopada 1969r., wówczas pierwszy stopień w korpusie młodszych oficerów pożarnictwa). Od 1 lutego 1958r. do 30 września 1973r.- powiatowy komendant straży pożarnych w Bytowie (woj. koszalińskie). Następnie zajmował stanowisko miejskiego komendanta straży pożarnych w Koszalinie. Po utworzeniu „nowego” województwa koszalińskiego objął stanowisko komendanta rejonowego straży pożarnych w Koszalinie i zajmował je do 30 kwietnia 1977r. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych piastował do 31 sierpnia 1990r., po czym przeszedł na emeryturę. Wykształcenie wyższe uzyskał, jako jeden z pierwszych oficerów pożarnictwa w woj. koszalińskim - w 1969r. – wtedy miał stopień- st. kpt. poż. mjr. poż. (w PSP= mł. bryg.). Studia zwieńczył tytułem zawodowym magistra. Absolwent SOP (I turnus - w 1957r., por.- T. Baniak. K. Guzik, K. Ratajewski, W. Tessar, a także T. Ostrowski).

Napisał wspomnienia.

41.Ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Koszalinie, był płk poż. inż. ANDRZEJ PRIADKA (miał wtedy 47 lat życia) - dotychczasowy kierownik Służby Organizacyjnej KWSP w Koszalinie, a wcześniej- kierownik Służby Kwatermistrzowskiej WKSP/KWSP w Koszalinie. Zaczynał po ukończeniu SOP na stanowisku oficera w Służbie Organizacyjnej WKSP w Koszalinie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego objął po powołania przez wojewodę koszalińskiego- z dniem 1 września 1990r. Ukończył Politechnikę Szczecińską w 1970r., i jako pierwszy oficer na terenie ówczesnego woj. koszalińskiego uzyskał wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy inżyniera. Na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych pełnił służbę do 14 czerwca 1992r. Następnie objął stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP w Koszalinie- od 1 lipca 1992r, i pełnił na nim służbę do chwili przejścia w stan spoczynku-16 lutego 1994r. Posiadał wtedy stopień st. bryg. Absolwent SOP (VII turnus- w 1965r., por.- T. Michalak, J. Pałamar, St. Rusinek, A. Stefanowski).

Autor książki przedstawiającej losy jego rodziny-„Łemkowska Odyseja”.

Opracowano m. in. na podstawie biogramów autorstwa M. Płazy, udostępnionych na www.przyjaciele.koszalina.pl

18. MIEJSKIE KRAKOWSKIE

42.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż MIECZYSŁAW FELKIS (miał wtedy 45 lat życia), który wcześniej-od 1 stycznia 1973r., zajmował stanowisko wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w mieście wydzielonym/ na prawach województwa. Od tego momentu, był on jednocześnie komendantem ZSP w Krakowie. Wcześniej, od 1 lutego do 9 października 1953r. zajmował stanowisko oficera ds. technicznych WKSP w Katowicach. W dniu 10 października 1953r. został powołany na powiatowego komendanta straży pożarnych w Krakowie. Następnie- od 1 października 1967r. do 31 grudnia 1972r., był zastępcą wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Krakowie. Stanowiska komendanta wojewódzkiego i ZSP w Krakowie, płk poż. Mieczysław Feliks zajmował do śmierci w dniu 14 maja 1990r., która była następstwem wylewu, jakiego doznał kilka dni wcześniej. Absolwent kursów oficerskich w Centralnej Oficerskiej Szkole Pożarniczej (w 1953r.) i Szkoły Oficerów Pożarnictwa.

Jego ojciec Stanisław, był oficerem pożarnictwa.

43.Od 15 maja do 30 września1990r. obowiązki komendanta wojewódzkiego pełnił płk poż. mgr inż. JÓZEF JANUŚ (miał wtedy lat 44). Oficer ten od 1 stycznia 1984r. zajmował stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego oraz zastępcy komendanta ZSP w Krakowie. Służbę na oficerskim stanowisku dowódcy plutonu ZSP w Krakowie, rozpoczął -w 1967r. Następnie był oficerem ds. bojowych w MKSP w Krakowie. W 1972r. objął stanowisko kierownika Służby Operacyjnej wojewódzkiej MKSP w Krakowie. Od 1976r. stał na czele takiej służby w KWSP w Krakowie. Potem był starszym inspektorem wojewódzkim ds. operacyjno- szkoleniowych- w 1981r. i starszym oficerem specjalistą- od 1984r. Dnia 22 sierpnia 1990r. został w zaakceptowany przez krakowską, strażacką NSZZ „Solidarność” na stanowisko komendanta wojewódzkiego. Powołany na stanowisko komendanta wojewódzkiego jesienią 1990r. Zajmował je do momentu uruchomienia PSP. Od 1 lipca 1992r. do 15 czerwca 1993r. pełnił obowiązki komendanta wojewódzkiego PSP w Krakowie. Potem do 31 grudnia 1998r. zajmował stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP w Krakowie. Po utworzeniu woj. małopolskiego, od 1 stycznia do 21 lutego 1999r., jako zastępca komendanta wojewódzkiego, pełnił obowiązki Małopolskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP, po czym przeszedł w stan spoczynku. Posiadał wtedy stopień st. bryg. Absolwent SOP i WOSP (I turnus zaoczny, w 1977r., por.-J. Magusiak, J. Pałamar, Zb. Polisiakiewicz, St. Rusinek, W. Rytel).

Jego syn Tomasz jest oficerem PSP.

19.KROŚNIEŃSKIE

44.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż TADEUSZ KUBIT dotychczasowy, od 1 stycznia 1952r. do 31 października 1954r. i od 1 sierpnia 1958r. do 31 maja 1975r.- powiatowy komendant straży pożarnych w Krośnie (woj. rzeszowskie). Służbę pożarniczą rozpoczął w 1938r., w szeregach OSP Suchodół (wtedy pow. krośnieński). W dniu 15 września 1944r. podjął służbę zawodową w podziale bojowym MZSP w Krośnie (woj. w Rzeszowie ew. woj. lwowskie, następnie woj. rzeszowskie). Początkowo był kierowcą. W tym czasie w tej straży pełnił także służbę jego brat-Józef. Kurs podoficerski, odbył w 1947r. w Wojewódzkiej Szkole Pożarniczej w Nysie (woj. śląskie). Na stanowisku komendanta wojewódzkiego pełnił służbę do 31 grudnia 1989r., po czym w stopniu płk. poż. przeszedł na emeryturę. Miał wtedy 65 lat życia. Ojciec Zbigniewa- emerytowanego oficera PSP. Absolwent kursów oficerskich COSP i SOP. Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim OOP.

45.Następcą płk. poz. Tadeusza Kubita na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Krośnie, został ppłk poż. mgr WŁADYSŁAW PELCZAR- dotychczasowy komendant rejonowy straży pożarnych w Rzeszowie- od 16 lutego 1982r. Po ukończeniu SOP w 1964r., kolejno on zajmował stanowiska: zastępcy powiatowego komendanta straży pożarnych w Myślenicach(woj. krakowskiego)- od 1 września 1964r., powiatowego komendanta straży pożarnych w Leżajsku (woj. rzeszowskie) - od 1 września 1965r., komendanta rejonowego straży pożarnych w Leżajsku- od 1 maja 1975r., komendanta rejonowego straży pożarnych w Rzeszowie- od 16 lutego 1982r. do 31 grudnia 1989r. Na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Krośnie rozpoczął służbę 1 stycznia 1990r., a zakończył z chwilą uruchomienia PSP. Pierwszy komendant wojewódzki PSP w Krośnie-od 15 czerwca 1992r. do 31 marca 1997r. W stan spoczynku przeszedł, stopniu –st. bryg.- dnia 30 września 1998r. Zdobył wykształcenie wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent SOP.

20.LEGNICKIE

46.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż. EUGENIUSZ BOJKO (miałwtedy 47 lat) –dotychczasowy wojewódzki komendant straży pożarnych w Wrocławiu -od 20 stycznia 1975r. Wcześniej- od 1 grudnia 1956r. zajmował stanowisko wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Zielonej Górze. Komendantem wojewódzkim w Legnicy, był do końca 1990r. Eugeniusz Bojko zawodową służbę rozpoczął- w marcu 1945r., w szeregach MZSP w Dąbrowie Górniczej (woj. kieleckie) Następnie służył, jako podoficer pożarnictwa w szeregach MZSP w Opolu (woj. śląskie) i w Wojewódzkim Ośrodku Wyszkolenia Pożarniczego w Nysie (woj. śląskie, a następnie opolskie). Po uzyskaniu kwalifikacji oficerskich, od 1 września1952r. do 25 września 1956r. zajmował stanowisko komendanta Oddziału COSP w Bielsku- Białej. Placówka ta jeszcze dwukrotnie zmieniała nazwę na: Szkołę Oficerów Mechaników Pożarnictwa i Szkołę Oficerów Pożarnictwa nr 4. Auto skryptu dla podchorążych SOP i współautor jednej pracy (z płk. poż .M. Wiatrakiem, por. Zielonogórskie). Absolwent kursów oficerskich, w COSP i SOP.

47.Następcą płk. poż. Eugeniusza Bojko na stanowisku komendanta wojewódzkiego, został kpt. poż. inż. ALEKSY BARTŁOMIEJCZYK (miał wtedy 34 lata życia). Objął on stanowisko komendanta wojewódzkiego dnia 3 stycznia 1991r. Do tego momentu, był komendantem rejonowym straży pożarnych w Złotoryi (woj. legnickie). Komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był do momentu uruchomienia PSP. Od 1 stycznia 1999r. do 30 czerwca 2005-komendant powiatowy PSP w Złotoryi (woj. dolnośląskie).W stan spoczynku odszedł w stopniu st. bryg. Syn Stanisława- st. ogn. poż. i brat Henryka- st. bryg. inż. Absolwent WOSP (VI turnus- w 1980r., por.- B. Kołakowski).

Uhonorowany Medalem „Za ofiarność i odwagę”.

21.LESZCZYŃSKIE

48.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został kpt. poż. HENRYK PĘCAK- dotychczasowy, od 1 stycznia 1967r.- powiatowy komendant straży pożarnych i komendant ZSP w Jarocinie (woj. poznańskie). Na stanowisku komendanta wojewódzkiego pełnił służbę do 30 kwietnia 1991r., po czym przeszedł na emeryturę. Posiadał wtedy stopień płk poż. W trakcie służby na stanowisko komendanta wojewódzkiego ukończył studia i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent SOP.

49.Następcą na stanowisku komendanta wojewódzkiego płk. poż. mgr. Henryka Pęcaka, został ppłk poż. inż. JANUSZ DZYR (miał 39 lat) - dotychczasowy, od 1 lipca 1982r., komendant rejonowy straży pożarnych w Lesznie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego objął- 2 maja 1991r. Służył na nim do 14 czerwca 1992r. Napisał dwie prac z zakresu pożarnictwa. Absolwent SOP i WOSP (IV turnus zaoczny- w 1980r., por.-St. Dąbek, W. Kamiński, J. Korbanek, J. Pietras, I. Ścibiorek, J. Żurek).

22.LUBELSKIE

50. Wojewoda lubelski na komendanta wojewódzkiego straży pożarnych powołał płk. poż. inż. bud. TADEUSZA STRZELECKIEGO- dotychczasowego- od 1 maja 1962r. - wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Lublinie. Do 30 kwietnia 1962r. zajmował on stanowisko zastępcy wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Lublinie, a wcześniej- od 1953r.- powiatowego komendanta straży pożarnych w Lubartowie (woj. lubelskie). Stanowisko komendanta wojewódzkiego piastował do 31 sierpnia 1979r., po czym odszedł na emeryturę. Autor jednego podręcznika fachowego. Absolwent kursów oficerskich w COSP i SOP.

51.Jego następcą, a drugim z kolei komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Lublinie, został 1 września 1979r., ppłk poż. inż. STANISŁAW MACHOWICZ (miał wtedy 36 lat życia), który wcześniej – od 1 września 1964r. służył na stanowisko młodszego oficera w PKSP w Lublinie, a następnie-od 1 stycznia 1966r. służył w WKSP w Lublinie. Dokładnie siedem lat później-1 stycznia 1973r. (miał wtedy stopień kpt. poż.), został mianowany na stanowisko zastępcy wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Lublinie. Płk poż. inż. Stanisław Machowicz stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował do 14 czerwca 1992r. W KG PSP, stał m. in. na czele Inspektoratu Komendanta Głównego PSP-1997/1998 i był dyrektorem Biura Organizacji i Nadzoru- w 1998r. Absolwent SOP i WOSP (V turnus zaoczny- w 1981r., por.-J. Badurek, L. Duszkiewicz, F. Gaweł, A. Kasprzyk, S. Łoboda, L. Moskwa, St. Stasiak, K. Wargenau).

Będąc emerytem przewodniczył Radzie Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

23.ŁOMŻYŃSKIE

52.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż. JERZY GADOMSKI miał wtedy 54 lata) - dotychczasowy powiatowy komendant straży pożarnych w Wysokiem Mazowieckiem (woj. białostockie).Służbę pożarniczą rozpoczął w szeregach OSP w rodzinnym Makowie Mazowieckim- w 1945r. Po odbyciu kursu dla pełniących obowiązki powiatowych komendantów straży pożarnych został powiatowym komendantem straży pożarnych w Mińsku Mazowieckim (woj. warszawskie). Zajmował też stanowisko komendanta Podoficerskiej Szkoły Pożarniczej nr 6/Szkoły Podoficerów Pożarnictwa nr 6 w Ełku (woj. olsztyńskie). Podstawowy kurs pożarniczy dla kandydatów na zawodowych oficerów pożarnictwa, odbył w okresie od 21 sierpnia do 12 grudnia 1947r. w CSP m. in. Z Zdzisławem Zalewskim. Na stanowisku komendanta wojewódzkiego w Łomży pełnił służbę do 1982r., po czym przeszedł na emeryturę. Absolwent kursów oficerskich- w CSP i SOP.

Płk poż. Jerzy Gadomski, był kuzynem płk. poż. Jerzego Gadomskiego- por. Ostrołęckie. Obaj pochodzili z Makowa Mazowieckiego- w woj. warszawskim..

Opracowano m. in. na podstawie informacji udostępnionych przez st. bryg. w st. spocz. mgr. inż. Wojciecha Kamińskiego- b. komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Ostrołęce.

53.Następcą płk. poż. Jerzego Gadomskiego na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych został ppłk poż. ALEKSANDER KRACHAŁO (miał wtedy 40 lat). Poprzednio ten oficer zajmował, od 1975r., stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego w Suwałkach, a wcześniej kierownika Służby Szkolenia w WKSP w Białymstoku i powiatowego komendanta straży pożarnych w Sejnach (woj. białostockie) - od 1964r. W tym momencie posiadał stopień st. asp.( w l. 1951-1974- stopień oficerski, młodszy od mł. kpt. i starszy, od aspiranta- nie ma odpowiednika w PSP). W 1972r. zdobył w konkursie zorganizowanym przez redakcję „Przeglądu Pożarniczego” tytuł Mistrza Polski Pożarnictwa OSP (długoletni członek OSP w Sejnach, w woj. białostockim). Skończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Powołany przez ministra spraw wewnętrznych na pierwszego komendanta wojewódzkiego PSP w Łomży-15 czerwca 1992r. Zajmował to stanowisko- do 30 września 1998r., po czym przeszedł w stan spoczynku. Posiadał wtedy stopień st. bryg. Napisał cztery książki o tematyce historycznej, w tym dwie z zakresu lokalnej ochrony przeciwpożarowej. Absolwent SOP.

Wielką pasją tego oficera jest paleontologia.

24. MIEJSKIE ŁÓDZKIE

54.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż. inż. MARIAN GWIZDKA (miał 61 lat) - dotychczasowy, od 1958r. łódzki komendant straży pożarnych, dla miasta wydzielonego na prawach województwa. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 1977r., po czym przeszedł na emeryturę. Przed wojną Marian Gwizdka służąc zawodowo w OSP w Łodzi, był członkiem Komisji Kultury i Oświaty zajmującej się m. in. zwalczaniem analfabetyzmu pośród strażaków tej straży. Ukończył oficerski kurs VII stopnia dla kandydatów do Korpusu Technicznego ZSP RP, i był instruktorem powiatowym w Łasku (woj. łódzkie). Jako oficer rez. WP uczestniczył w wojnie obronnej 1939r. Był dowódcą plutonu w 2 kompanii ckm I batalionu łódzkiego legendarnego 28 Pułku Strzelców Kaniowskich (w składzie 10 DP Armii Łódź). Po przegranej kampanii wrześniowej, był osadzony w niemieckim karnym obozie jenieckim, oflagu na terenie Lubeki w hitlerowskiej Rzeszy. Po wojnie (na dzień 1 stycznia 1948r.) zweryfikowany w stopniu por. poż. ze starszeństwem od 1 styczna 1942r. W l. 1946-1947 zajmował, stanowisko komendanta rejonu ochrony przed pożarami w Pabianickich Zakładach Przemysłu Bawełnianego. Był też komendantem Państwowego Ośrodka Wyszkolenia Pożarniczego Przemysłu Lekkiego w Łodzi. Napisał jeden podręcznik i był konsultantem jednego filmu oświatowego o tematyce pożarniczej. Ukończył studia na Politechnice Łódzkiej i uzyskał tytuł zawodowy- inżyniera Zasiadał w pierwszym składzie Kapituły Medalu Honorowego im. inż. J. Tuliszkowskiego. Absolwent oficerskiego kursów uzupełniających w COWP- w Łodzi i SOP.

Z racji wieloletniej działalności m. in. na polu kultury- był m. in. prezesem Towarzystwa Sztuk Pięknych w Łodzi, został uznany za jedną z najwybitniejszych postaci m. Łodzi swoich czasów.

Jeden z czterech komendantów wojewódzkich, którzy oficerami zostali w II RP. Pozostali to: Andrzej Bazanowski, Marian Ciesielski oraz Jerzy Królicki.

55.Następcą płk. poż. inż. Mariana Gwizdki na stanowisku komendanta wojewódzkiego, był w l. 1977-1990r.- płk poż. inż. STANISŁAW WOŹNAK- dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego i łódzkiego komendanta straży pożarnych. Ze służby odszedł przedwcześnie z uwagi na zły stan zdrowia z dniem 1 listopada 1990r. Zasiadał stan w pierwszym składzie Kapituły Medalu Honorowego im. inż. J. Tuliszkowskiego. Absolwent SOP i WOSP (III turnus zaoczny- w 1979r., por.- St. Baran, E. Kocoń, K. Śmigielski, T. Wachowski, St. Woźniak).

56.Ostatnim komendantem straży pożarnych w Łodzi, był ppłk poż inż. IGNACY ŚCIBIOREK miał wtedy 40 lat) - od 2 listopada 1990r.- dotychczasowy komendant Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia Pożarniczego i dowódca Oddziału VII w Łodzi. Zaczynał zawodową służbę oficerską na stanowisku oficera operacyjnego. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do momentu uruchomienia PSP, po czym został komendantem wojewódzkim PSP w Łodzi- 15 czerwca 1992r. Stanowisko to zajmował do 11 stycznia 1997r., kiedy został przeniesiony na stanowisko zastępcy komendanta głównego PSP nadzorującego działalność operacyjną- od 12 stycznia 1997r. W okresie, od 1 października do 10 grudnia 1997r. pełnił obowiązki komendanta głównego PSP. Po awansie na stopień nadbrygadiera- dnia 3 maja 1997r., stał się dziewiątym oficerem – generałem/nadbrygadierem, w historii polskiej ochrony przeciwpożarowej. Odwołany ze stanowiska zastępcy komendanta głównego PSP-11 grudnia 1997r. W stan spoczynku przeszedł 30 kwietnia 1998r. Miał wtedy 48 lat. Zasiadał w Kapitule Medalu Honorowego im. inż. Józefa Tuliszkowskiego. Absolwent SOP (w 1973r,- XV – ostatni turnus, m. in. z Kasprzykiem, K. Śmigielskim i J. Żurkiem) i WOSP (IV turnus zaoczny- w 1980r., por. -St. Dąbek, J. Dzyr, W. Kamiński, J. Korbanek, J. Pietras, J. Żurek).

Działa m. in. w Zjednoczonym Kurkowym Bractwie Strzeleckim RP, jako zastępca sekretarza i jest starszym Łódzkiego Towarzystwa Strzeleckiego Bractwa Kurkowego.

25.NOWOSĄDECKIE

57.Na pierwszego komendanta wojewódzkiego straży pożarnych wojewoda nowosądecki powołał mjr. poż JÓZEFA STROJNEGO (miał wtedy 48 lat życia) – dotychczasowego, od 1 lipca 1970r. do 31 maja 1975r. komendanta straży pożarnych dla powiatu i miasta Nowy Sącz (woj. krakowskie). Dnia 15 marca 1990, w wyniku nagonki, presji ze strony związkowców zrezygnował ze stanowiska komendanta wojewódzkiego i odszedł na emeryturę. Posiadał wtedy stopień płk. poż. Absolwent SOP.

58.Następcą płk. poż. Józefa Strojnego, był płk poż. inż. ZBIGNIEW RACZEK-, który zajmował stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego, od 1988r., oraz wcześniej, w l. 1975-1977. Oficer ten od 15 marca do 15 czerwca 1990, pełnił obowiązki komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Nowym Sączu. Stanowisko komendanta wojewódzkiego sprawował- od 15 czerwca 1990r., do chwili uruchomienia PSP, po czym został pełniącym obowiązki komendanta wojewódzkiego PSP w Nowym Sączu-1 lipca 1992r. W takim charakterze pełnił służbę stanowisku do 28 lutego 1993r. Absolwent SOP i WOSP.

26.OLSZTYNSKIE

59.Pierwszym komendantem straży pożarnych został płk poż. TADEUSZ SELIM HORNZIEL (miał w chwili objęcia stanowiska komendanta 53 lata życia), który do tego momentu, od marca 1953r., w randze kpt. poż.- zajmował stanowisko wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Olsztynie. Wywodził się w Warszawskiej Straży Ogniowej. Od 1 (?) maja 1945r. zajmował stanowisko instruktora powiatowego w Elblągu (woj. gdańskie). Następnie został powołany przez Głównego Inspektora Pożarnictwa- gen. poż. Eugeniusza Doerniga na stanowisko Powiatowego Komendantem Straży Pożarnych Województwa Gdańskiego- 10 października 1945r. W listopadzie (27?) 1945r. został komendantem MZSP w Elblągu. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do jesieni 1981r., po czym przeszedł na emeryturę. Posiadał wtedy stopień płk. poż. Absolwent kursów oficerskich- w COWP oraz SOP.

W czasie okupacji Tadeusz Hornziel należał do AK- ps. „Róg”, a podczas powstania warszawskiego, był członkiem grupy technicznej „Krybar” (I Obwód AK Radwan), która przystosowała dla potrzeb powstańców zdobyczny niemiecki wóz pancerny „Kubuś”. Po kapitulacji sił powstańczych przetrzymywany był- w obozach jenieckich: Lambsdorf- Stalag VIII B (Opolszczyzna wtedy należąca do Rzeszy) i Bad Sulza- Stalag IX C (Turyngia). Posiadał numer jeniecki- 106 056.

Tadeusz Hornziel, był siostrzeńcem znanej przedwojennej polskiej aktorki-Zuli Pogorzelski. Był posiadaczem pierwszego odbiornika telewizyjnego na terenie woj. olsztyńskiego- od 1957r.

Płk poż. Tadeusz Hornziel, był patronem 21 Drużynie ZHP w Olsztynie.

60.Pod koniec w 1981r. wojewódzkim komendantem został płk poż WALENTY SZYMAŃSKI – dotychczasowy zastępca wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Olsztynie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do czerwca 1985r. Absolwent kursów oficerskich w COSP i SOP.

61.W okresie od lipca do października 1985r. obowiązki komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Olsztynie pełnił płk poż. inż. TADEUSZ JAKUBIK- zajmujący stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego. Por. poniżej.

62.Kolejnym komendantem wojewódzkim straży pożarnych, został płk poż. mgr STANISŁAW MIKULAK (miał wtedy 48 latżycia) – dotychczasowy, od 1978r,, komendant wojewódzki w Bydgoszczy. Przed służbą w Bydgoszczy, był kierownikiem Służby Operacyjnej WKSP/KWSP w Olsztynie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Olsztynie pełnił, od 1 listopada 1985r. do 13 lipca 1991r. W atmosferze panującej nagonki zwrócił się z prośbą o zwolnienie ze stanowiska komendanta, po czym przeszedł na emeryturę- w 1992r. Odznaczony m. in. Krzyżem Komandorskim OOP. Absolwent OTP i SOP.

Stanisław Mikulak jest członkiem Prezydium ZG ZOSP RP i wiceprezesem ZOW ZOSP RP Woj. Warmińsko-Mazurskiego. Zasiadał w Głównej Komisji Rewizyjnej i Głównym Sądzie Honorowym ZOSP RP.

Pomysłodawca i współtwórca pomnika –„Strażakom Poległym w Akcji”. Autor i współautor czterech książek pożarniczych oraz przekładu jednej książki z jęz. niemieckiego.

O nim też w materiale nt. woj. bydgoskiego.

Po ustąpieniu ze stanowiska komendanta płk. poż. mgr. Stanisława Mikulaka, do 21 sierpnia 1991r. obowiązki komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Olsztynie pełnił do płk inż. poż. TADEUSZ JAKUBIK- zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych. Absolwent SOP i WSOP (II turnus zaoczny -w 1978r., por.-H. Boguszewski, H. Borowski, Fr. Gumiński, T. Jakubik, W. Rybkowski, E. Zajączkowski).

Jego syn Jarosław –bryg. mgr jest zastępcą komendanta powiatowego PSP w Mrągowie (woj. warmińsko-mazurskie).

63.Ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Olsztynie, był ppłk poż. inż. LESZEK DUSZKIEWICZ, od 21 sierpnia 1991r.- dotychczasowy – od 1990r., komendant rejonowy straży pożarnych w Olsztynie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do momentu uruchomienia PSP. Absolwent SOP i WOSP (V turnus zaoczny -w 1981r., por. J. Badurek, F. Gaweł, A. Kasprzyk, S. Łoboda, St. Machowicz, L. Moskwa, St. Stasiak, K. Wargenau).

Opracowano m. in. na podstawie informacji Tadeusza Jakubika- prezesa Warmińsko-Mazurskiego ZW ZE i RP RP.

27.OPOLSKIE

64.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż. ZDZISŁAW FILINGIER (miał wtedy 46 lat życia) –dotychczasowy, od 1 maja 1968r.- wojewódzki komendant straży pożarnych (posiadał wtedy stopień kpt. szefa, odpowiednika w PSP- bryg.) w Opolu- a wcześniej zastępca wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Opolu- od 1959r. Z pożarnictwem zetknął się, na terenie Warszawy, jako harcerz zastępu pożarniczego w 1935r. Zawodową służbę, na stanowisku podoficera ds. technicznych, rozpoczął 6 kwietnia 1945r. w MZSP w Bytomiu (woj. śląskie, śląsko-dąbrowskie). Stanowisko komendanta jednostki zajmował przyszły teść Zdzisława Filingiera- ppłk poż. Eugeniusz Rusiecki. Od 1 listopada 1949r. pełnił służbę na stanowisku oficera ds. wyszkolenia w Wojewódzkim Ośrodku Wyszkolenia Pożarniczego, a następnie Podoficerskiej Szkoły Pożarniczej nr 1 w Nysie (woj. śląskie, śląsko-dąbrowskie, a od 1950r.-woj. opolskie). Należał do współtwórców tej szkoły. W l. 1956-1959, piastował stanowisko zastępcy komendanta Szkoły Podoficerów Pożarnictwa (w 1956r. PSP zmieniła nazwę na SPP) nr 1 w Nysie. Następnie kpt. poż. Z. Filingier trafił do służby w WKSP w Opolu. W opolskiej komendzie służył- od 16 września 1959r., jako oficer operacyjny. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, sprawował do 30 czerwca 1989r. Na zaopatrzenie emerytalnego odszedł w grudniu 1989r., w wieku 67 lat. Podczas niemieckiej okupacji działał, w zbrojnym podziemiu- Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej i Szarych Szeregach. Jako żołnierz Kedywu AK brał udział w akcjach sabotażowych, m. in. wzniecając pożary obiektów należących do okupanta. Ukończył szkołę podchorążych AK. Dzięki ucieczce uniknął aresztowania przez Gestapo. Od sierpnia do listopada 1944r. był żołnierzem 25 PP AK im. „Ziemi Piotrkowskiej” i przeszedł z nim szlak bojowy, walcząc Niemcami. Odznaczony był m. in. Krzyżem Walecznych, Krzyżem Komandorskim OOP, Medalem Rodła i Medalem za ofiarność i odwagę i odznakami: „Zasłużonego Nauczyciela” i „Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej”. Zasiadał w Radzie Sportu KGSP. Długoletni prezes Aeroklubu Opolskiego. Zasiadał w składzie pierwszej Kapituły Medalu Honorowego im. inż. J. Tuliszkowskiego. Wpisany do Honorowej Księgi Zasłużonych dla Ochrony Przeciwpożarowej”- w 1984r.. Członek honorowy Klubu Generałów Polskiego Pożarnictwa. Zasłużony działacz kultury fizycznej i sportu. Czterokrotny kierownik reprezentacji polskiego pożarnictwa w zawodach pożarniczych CTIF. Pomysłodawca umieszczenia przed gmachem KW PSP w Opolu obelisku, na którym umieszczono tablicę upamiętniająca strażaków Śląska Opolskiego poległych w obronie Ojczyzny. Absolwent kursów oficerskich w COWP- w Warszawie (20 (28) marca-21 lipca 1949r., m. in. ze Stanisławem Lulą, por. Przemyskie), w COSP- Oddział w Bielsku-Białej (30 maja -23 listopada 1951r., w zakresie oficera technika- mechanika) i SOP (w 1959r. specjalizacja pedagogiczna, w 1966r.- kurs kwalifikacyjny).

Zdzisław Filingier przez wiele lat zasiadał w Głównej Komisji Rewizyjnej ZOSP RP. Był też prezesem honorowym ZOW ZSOP RP i Opolskiego ZW ZE i RP RP.

Postaci płk. poż. Zdzisława Filingiera poświęcił książkę bryg. inż. Jan Boćwinski-„Pułkownik pożarnictwa Zdzisław Filingier pseudonim partyzancki „Roszak”.

65.Od 1 lipca 1989r. stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował płk poż. inż. mech. JERZY SEŃCZUK (miał wtedy 45 lat życia), który przed objęciem stanowiska w Opolu, od 15 października 1981r., był zastępcą komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Katowicach. Wcześniej, od 1 czerwca 1975r. pełnił służbę, jako kierownik Służby Prewencji KWSP w Katowicach. Przed objęciem stanowiska kierownika służby, był komendantem ZZSP Rafinerii Nafty w Czechowicach-Dziedzicach (woj. katowickie). W tej jednostce służył- od 1 września 1962r., przechodząc kolejne stanowiska – od dowódcy sekcji poczynając. Zawodową służbę rozpoczął na stanowisku pomocnika przodownika roty w ZZSP Rafinerii Nafty w Trzebini (woj. krakowskie) -3 marca 1961r. Komendantem wojewódzkim w Opolu, był do 14 czerwca 1992r. Następnie rozpoczął służbę, jako komendant wojewódzki PSP w Opolu. Był nim do 15 kwietnia 2000r., po czym przeszedł, w stan spoczynku. Awansowany do stopnia nadbrygadiera, wspólnie pierwszy (por. Zbigniew Meres- woj. katowickie) komendant wojewódzki, w historii polskiej ochrony przeciwpożarowej oraz jako 11 polski generał/nadbrygadier w historii. Nastąpiło to-25 sierpnia 1997r. Sprawował honorową funkcję dziekana Korpusu Komendantów Wojewódzkich. Odznaczony m. in. Krzyżem Komandorskim OOP. Absolwent SOP.

28.OSTROŁĘCKIE

66.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. JERZY GADOMSKI (miał wtedy 37 lat życia) - kuzyn ppłk. poż. Jerzego Gadomskiego- komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Łomży. Do momentu powołania na stanowisko komendanta wojewódzkiego, w poł. czerwca 1975r., zajmował stanowisko kierownika Służby Szkoleniowej w WKSP w Warszawie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 1982r., po czym przeszedł na emeryturę. Posiadał wtedy stopień płk. poż. Absolwent SOP.

Kuzyni pochodzili z Makowa Mazowieckiego w woj. warszawskim, w którym to mieście, w pierwszym okresie istnienia KWSP mieściła się jej siedziba.

67.Następcą płk. poż. Jerzego Gadomskiego na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Ostrołęce został płk poż. inż. WOJCIECH KAMIŃSKI (miał wtedy 44 lat życia) – dotychczasowy, od połowy czerwca 1975r.-zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Ostrołęce. W momencie objęcia tego stanowiska posiadał stopień-mjr. poż. Do momentu uruchomienia KWSP, kierował on- od końca maja 1975r. działaniami, w celu jej zorganizowania. Po ukończeniu SOP, od 1957r. do 1962r. zajmował stanowisko zastępcy powiatowego komendanta straży pożarnych w Grójcu (woj. warszawskie). Następnie – do końca maja 1975r. pełnił służbę, jako powiatowy komendant straży pożarnych w Makowie Mazowieckim. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Ostrołęce, był do momentu uruchomienia PSP. Od 1 lipca 1992r. do 30 czerwca 1993r. zajmował stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP w Ostrołęce, po czym przeszedł w stan spoczynku. W 1991r. ukończył Akademię Spraw Wewnętrznych (Wydział Polityczno-Prawny w Instytucie Organizacji i Zarzadzania) i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent SOP (I turnus- w 1957r., por.-T. Baniak, K. Guzek, W. Kazimierczak, K. Ratajewski, W. Tessar, a także T. Ostrowski)) i WSOP (IV turnus zaoczny- w 1980r., por.-St. Dąbek, J. Dzyr, J. Korbanek, J. Pietras, I. Ścibiorek, J. Żurek).

Opracowano na podstawie informacji udostępnionych m. in. przez st. bryg. w st. spocz. mgr. inż. Wojciecha Kamińskiego- b. komendanta straży pożarnych w Ostrołęce.

29.PILSKIE

68.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został kpt. poż. ANDRZEJ WALIGÓRSKI (miał wtedy 33 lata), który poprzednio, od 1 marca 1972r. pełnił służbę na stanowisku miejskiego komendanta straży pożarnych w Pile (woj. poznańskie) oraz powiatowego w Trzciance (woj. poznańskie). Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 1991r. Po tym jak Komisja Zakładowa NSZZ „Solidarność” Pracowników Straży Pożarnych woj. pilskiego, dnia 29 października 1990r. wyraziła wobec niego votum nieufności, ówczesny Wojewoda Pilski przyznał mu nagrodę pieniężną za rzetelne i sumienne wykonywanie obowiązków służbowych. Niestety działania związkowców doprowadziły do odwołania ze stanowiska komendanta wojewódzkiego- w marcu 1991r. W trakcie służby na tym stanowisku zdobył wyższe wykształcenie i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Awansował na kolejne stopnie służbowe- do płk. poż. - włącznie. Absolwent SOP.

69.Następcą płk. poż. mgr. A. Waligórskiego został płk poż. inż. EUGENIUSZ KISZYCKI (miał wtedy 41 lat życia) - dotychczasowy zastępcą komendanta wojewódzkiego w Pile. Stanowisko komendanta wojewódzkiego wypełniał do momentu uruchomienia PSP. On też objął stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP-15 czerwca 1992r. Zanim zajął stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego w Pile, był powiatowym komendantem straży pożarnych w Chodzieży (woj. poznańskie). Zmarł pod 25 września 1997r. wskutek obrażeń, jakich doznał w wypadku samochodowym. Posiadał stopień st. bryg. Absolwent SOP i WOSP/SGSP (I turnus zaoczny- w 1982r., por.-S. Gawroński, E. Kiszycki, St. Krajewski, G. Mielniczuk, K. Wojtecki).

30.PIOTRKOWSKIE

70.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż. HIERONIM MICHALSKI (miał wtedy 60 życia) –dotychczasowy, od 1957r., wojewódzki komendant straży pożarnych w Łodzi. W czasie okupacji pełnił zawodową służbę w nieustalonej ZSP na terenie Dystryktu Galicja. Absolwent uzupełniającego kursu podstawowego dla podoficerów zawodowych- w 1942r. oraz I okupacyjnego kursu oficerskiego w CSP w Warszawie (20 września 1942r.- 28 lutego 1943r. z m. in. Jerzym Brońskim, Czesławem Czmochem, Stanisławem Feliksem, Zbigniewem Grynczelem, Henrykiem Ołdakowskim, Włodzimierzem Pałamarem). Po wojnie pełnił służbę w Kielcach- Inspektorat i Oddział Ochrony przed Pożarami. Jako pierwszy w polskim pożarnictwie, podjął działania na rzez uruchomienia specjalistycznego ratownictwa wodnego. Na emeryturę przeszedł - w 1980r. Absolwent kursów oficerskich w CSP i SOP.

Jedyny komendant wojewódzki straży pożarnych, który został oficerem pożarnictwa w czasie okupacji niemieckiej.

71.Następcą płk. poż. Hieronima Michalskiego na stanowisku komendanta wojewódzkiego został ppłk. poż inż. EDMUND KOCOŃ (miał wtedy 41 lat), który do 1975r. zajmował stanowisko zastępcy wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Warszawie. Absolwent SOP i WOSP (III turnus zaoczny – w 1979r. por. –St. Baran, E. Kocoń, K. Śmigielski, T. Wachowski, St. Woźniak).

72.Trzecim komendantem wojewódzkim był od 1982r.? płk poż. LECH (LECHOSŁAW) BARTKIEWICZ- dotychczasowy, od 1975r. zastępca komendanta wojewódzkiego w Piotrkowie Trybunalskim, a wcześniej m. in. tamtejszy powiatowy komendant straży pożarnych. Z związku z podejrzeniem o przyjmowanie korzyści majątkowej, w 1984r. został tymczasowo aresztowany na 6 miesięcy. Zmarł wkrótce po opuszczeniu aresztu. Absolwent SOP.

73.Czwartym komendantem wojewódzkim został 15 października 1984r.-ppłk poż. mgr TADEUSZ MICHALAK (miał wtedy 38 lat życia) - dotychczasowy, od 1 lutego 1978r., zastępca komendanta wojewódzkiego w Sieradzu (wtedy z siedzibą KWSP w Zduńskiej Woli). W ramach rocznej praktyki zawodowej w PKSP w Brzezinach (woj. łódzkie) pełnił służbę na stanowisku starszego podoficera wspomnianej komendy. Karierę oficerską rozpoczął służbą na stanowisko młodszego oficera ds. zapobiegania pożarom w PKSP w Łasku (woj. łódzkie) - w 1965r. – w randze st. asp. Następnie był powiatowym komendantem straży pożarnych w Łasku, od 1 stycznia 1967r. do 1975r. a później do 31 marca 1978r.- tamże komendantem rejonowym. Posiadał wtedy stopnie służbowe- kpt. poż, a następnie mjr. poż. W międzyczasie kończy studia i uzyskuje tytuł zawodowy- magistra. Od 19 maja 1985r. posiadał stopień – płk. poż. Stanowisko komendanta wojewódzkiego pełnił do 23 marca 1991r., po czym po fali niezasłużonych personalnych ataków na jego osobę, został przez Wojewodę Piotrkowskiego odwołany. Do 30 września 1992r. przebywał na rencie chorobowej. W okresie od 1 października 1992r. do 28 lutego 1993r. jest ponownie w służbie, jako zastępca dyrektora Biura Kadr i Kształcenia Zawodowego KG PSP. Przechodząc w stan spoczynku miał stopień- st. bryg. Absolwent SOP (VII turnus - 1965r., por. J. Pałamar, A. Priadka, St. Rusinek, A. Stefanowski).

74.Piątym i ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych został 6 grudnia 1990r., ppłk poż. inż. JAN PIETRAS (miał wtedy 49 lat). Oficer ten przed powołaniem na stanowisko komendanta wojewódzkiego pobierał rentę inwalidzką wypłacaną przez ZUS. Ostatnim do tego momentu zajmowanym przez niego stanowisko, było stanowisko komendanta rejonowego straży pożarnych w Tomaszowie Mazowieckim (woj. piotrkowskie). Mianując go komendantem Wojewoda Piotrkowski złamał ustalenia z komendantem głównym Straży Pożarnych oraz nie uwzględnił rekomendacji komisji konkursowej, która wyłoniła innego kandydata. Absolwent SOP i WOSP (IV turnus zaoczny- w 1980r., por.-St. Dąbek, J. Dzyr, W. Kamiński, J. Korbanek, I. Ścibiorek, J. Żurek).

31.PŁOCKIE

75.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż. TADEUSZ KLECZ (miał wtedy 56 lat życia) - dotychczasowy wojewódzki komendant straży pożarnych w Warszawie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do końca 1975r., po czym przeszedł na emeryturę. Absolwent kursu oficerskiego w COSP i SOP.

76.Następnym komendantem wojewódzkim, od 1 stycznia 1976r., był ppłk. poż. KRZYSZTOF WARGENAU- syn Edmunda- oficera pożarnictwa i ojciec Roberta- również oficera pożarnictwa. W momencie objęcia stanowiska komendanta wojewódzkiego miał 37 lat. W 1981r. odszedł do ZG ZOSP na stanowisko sekretarza generalnego tego związku. Jeszcze tego roku trafił do KGSP, w której pełnił służbę na różnych stanowiskach, w tym szefa Służby Operacyjnej. W KGSP służył do końca jej istnienia. Dnia 18 lipca 1992r. przekazał oficjalnie i protokólarnie dokumenty organizacyjne, finansowe i kadrowe po zlikwidowanej KGSP. W stan spoczynku odszedł w 1993r. w stopniu st. bryg. Autor jednego opracowania z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Absolwent OTP (II turnus, por.- R. Gromuł, W. Karczmarz, Z. Leszczyński, J. Nowak), SOP (III turnus- w 1959r,, por. R. Gromuł, W. Karczmarz, Z. Leszczyński, J. Nowak) i WOSP (V turnus zaoczny- w 1981r., por.- J. Badurek, L. Duszkiewicz, F. Gaweł, A. Kasprzyk, S. Łoboda, St. Machowicz, L. Moskwa, St. Stasiak).

77.Trzecim z kolei komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był mjr poż. inż. HENRYK BOROWSKI. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował od 1981r. do 15 czerwca 1988r. Po tym dniu odszedł do z zawodowej służby pożarniczej w terenowej ochronie przeciwpożarowej. Posiadał wtedy ppłk. poż. mgr. inż. Absolwent SOP i WOSP (II turnus zaoczny – w 1978r., por.- H. Boguszewski, Fr. Gumiński, T. Jakubik, W. Rybkowski, E. Zajączkowski).

78.Czwartym i ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był płk poż. inż. ADAM KASPRZYK (miał wtedy 46 lat). Stanowisko komendanta wojewódzkiego pełnił od 15 lipca 1988r. do momentu uruchomienia PSP. Zanim został komendantem wojewódzkim zajmował stanowisko kierownika jednej ze służb KWSP w Łodzi. Absolwent SOP (XV turnus m. in. ze I. Ścibiorkiem, K. Śmigielskim i J. Żurkiem) i WOSP (V turnus zaoczny- w 1981r., por.-J. Badurek, L. Duszkiewicz, F. Gaweł, S. Łoboda, St. Machowicz, L. Moskwa, St. Stasiak, K. Wargenau).

32.POZNAŃSKIE

79.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Poznaniu został płk poż. JERZY FIEDLER (miał wtedy 40 lat życia) -dotychczasowy wojewódzki komendant miasta wydzielonego na prawach województwa w Poznaniu – od 17 stycznia 1967r. Jerzy Fiedler stanął na czele KWSP po tym jak Wojewoda Poznański swym zarządzeniem z dnia 22 sierpnia 1975r. ustanowił Statut Organizacyjny Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu. Był synem Gustawa- oficera pożarnictwa i zastępcy wojewódzkiego inspektora pożarnictwa oraz kierownika Oddziału Ochrony przed Pożarami i Innymi Klęskami UW we Wrocławiu. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Poznaniu zajmował do 29 grudzień 1989r., po czym odszedł na emeryturę. W międzyczasie ukończył studia i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Przed objęciem stanowiska w Poznaniu, od 1965r. był komendantem Portowej Straży Pożarnej w Szczecinie, a wcześniej, od 1 (?) września 1956r.- wojewódzkim komendantem straży pożarnych w tym mieście. W l. 1950-1956, kierował Oddziałem Organizacyjno-Operacyjnym i Planowania WKSP we Wrocławiu. W okresie od 21 kwietnia do 8 czerwca 1945r.- członek pożarniczej grupy operacyjnej na Okręg Administracyjny Dolnego Śląska- z siedzibą w Trzebnicy. Od 9 czerwca 1945r. do 3 czerwca 1950r. pełnił służbę w Jeleniej Górze (woj. wrocławskie) m. in. na stanowiskach komendanta powiatowego, grodzkiego i zastępcy powiatowego komendanta oraz instruktora powiatowego ZSP RP. Nieetatowy wykładowca i instruktor Wojewódzkiej Szkoły Pożarniczej w Wałbrzychu (woj. wrocławskie). Absolwent kursu oficerskiego w CSP (5 lipca- 6 października 1946r., razem z m. in. Maciejem Drożdżeńskim) i SOP.

W czasie hitlerowskiej okupacji od 1940r., był członkiem OSP w Samsonowie (Dystrykt Radom). W maju 1943r. podjął zawodową służbę w Miejskiej OSP w Sandomierzu (Dystrykt Radom). W CSP ukończył kursu dla zawodowych podoficerów pożarnictwa (20 sierpnia-20 listopada 1943r.). Wkrótce po wyzwoleniu Skarżyska (17?, 18? 19?) stycznia 1945r. w rozpoczął służbę MZSP- w Skarżysku (woj. kieleckie).

Podczas okupacji należał do organizacji zbrojnego podziemia- Kadra Polski Niepodległej, która z czasem weszła w skład AK. Odbył I kurs oficerski po wojnie- w CSP. Zasiadał, w pierwszym składzie Kapituły Medalu Honorowego im. inż. J. Tuliszkowskiego. Odznaczono m. in. Medalem z Ofiarność i Odwagę.

Autor wspomnień z lat swojej służby na Ziemi Jeleniogórskiej, w l. 1945-1950.

80.Po odejściu dotychczasowego komendanta na emeryturę, czasowo obowiązki komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Poznaniu–od 29 grudnia 1989r. do 31 stycznia 1990r., pełnił płk poż. STANISŁAW PAŁKA (miał wtedy 60 lat życia)- zajmujący, od 11 marca (?) 1976r. stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego straży pożarnych ds. prewencji. Oficer ten 26 listopada 1990r. przeszedł na zaopatrzenie emerytalne. Absolwent COSP i SOP.

81.Dnia 1 lutego 1990r. komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Poznaniu został ppłk poż. inż. HENRYK BOGUSZEWSKI (miał w tym momencie 41 lat życia) –dotychczasowy, od 1 stycznia 1978r., komendant rejonowy straży pożarnych dla dzielnicy Poznań –Grunwald. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Poznaniu zajmował do 31 grudnia 1991r.Następnie był kierownikiem Służby Operacyjnej KWSP w Poznaniu Po uruchomieniu PSP i do 30 listopada 1992r. pełnił czasowo obowiązki komendanta wojewódzkiego PSP w Poznaniu. Następnie pełnił służbę, w KW PSP- w Poznaniu. Odszedł w stan spoczynku w randze st. bryg. Absolwent SOP i WOSP (II turnus zaoczny- w 1978r., por.- H. Borowski, Fr. Gumiński, T. Jakubik, W. Rybkowski, E. Zajączkowski).

33.PRZEMYSKIE

82.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. mgr STANISŁAW LULA (miał wtedy 47 lat życia) - dotychczasowy miejski komendant straży pożarnych w Przemyślu- od 1 października 1954r. W tym czasie posiadał stopień mł. kpt. ( = ppor., w PSP odpowiednik – ml. kpt.). Pierwszym stanowiskiem, jakie objął po uzyskaniu kwalifikacji oficerskich, było stanowisko instruktora powiatowego ZSP RP- w Przemyślu- od 1 września 1949r. Posiadał wtedy stopień ppor. poż. Następnie – od 1 marca 1950r. pełnił służbę, jako powiatowy komendant straży pożarnych we wspomnianym mieście. Od 1 kwietnia 1951r. do 31 lipca 1953r. zajmował stanowisko referendarza w Oddziale Organizacyjno-Operacyjnym i Planowania WKSP w Rzeszowie. Kierownikiem tego oddziału, był od 1 sierpnia 1953r. do 28 lutego 1953r. Potem pełnił obowiązki wojewódzkiego komendanta straży pożarnych-od 1 marca- do31 sierpnia 1953r. Wcześniej- 27 lutego 1953r. ukończył w COSP, siedmiomiesięczny oficerski kurs uzupełniający. Kolejnym stanowiskiem, jakie zajmował, było stanowisko inspektora WKSP-1 września 1953r.- 30 września 1954r. Zarządzeniem wojewódzkiego komendanta straży pożarnych z dnia 5 października 1953r. wszedł w skład Sztabu WKSP. Zasiadał w nim do 30 września 1954r. Posiadał wtedy stopień – mł. kpt. Jako pierwszy oficer pożarnictwa z woj. rzeszowskiego i regionu podkarpackiego uzyskał wyższe wykształcenie i tytuł zawodowy magistra- w 1968r. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Przemyślu zajmował do 31 marca 1991r. Następnie w stopniu płk. poż. przeszedł na emeryturę. Absolwent kursu oficerskiego –podstawowego kursu pożarniczego dla kandydatów na zawodowych oficerów pożarnictwa, w COWP (28 marca- 22 lipca 1949r.-w Łodzi.

Ojciec Waldemara i Zbigniewa- emerytowanych oficerów PSP.

Podczas wojny i okupacji został deportowany do ZSRR i przebywał od 1940r. na Syberii i w Kazachstanie. Od 1942r. do powrotu do kraju w 1948r., z grupą polskich dzieci, kolejno, był w Iranie, Ugandzie i Kenia. Swe wojenne losy zawarł we wspomnieniach wydanych w formie książkowej.

Opracowano m. in. na podstawie informacji Tadeusza Cyrka- prezesa Podkarpackiego ZW w Rzeszowie.

83.Drugim z kolei i ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Przemyślu, był od 1 kwietnia 1991r. –ppłk poż. inż. FELIKS GAWEŁ- dotychczasowy od 15 marca 1982r. zastępca komendanta wojewódzkiego, a wcześniej m. in. kierownik Służby Operacyjno-Szkoleniowej (od lata 1975r., posiadał wtedy stopień por. poż.) KWSP w Przemyślu oraz starszy inspektor tej komendy. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do momentu uruchomienia PSP. Następnie w stopniu st. bryg., zajął stanowisko naczelnika Wydziału Planowania Operacyjnego Komendy Wojewódzkiej PSP w Przemyślu. Absolwent SOP i WOSP (V turnus zaoczny- w 1981r., por.- J. Badurek, L. Duszkiewicz, A. Kasprzyk, S. Łoboda, St. Machowicz, L. Moskwa, St. Stasiak, K. Wargenau).

34.RADOMSKIE

84.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. MIECZYSŁAW GAJEWSKI-dotychczasowy, od 1966r. miejski komendant straży pożarnych i komendant ZSP w Radomiu. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 1982r., po czym przeszedł na emeryturę. Posiadał wtedy stopień – płk. poż. Absolwent SOP.

85.Drugim z kolei komendantem wojewódzkim straży pożarnych został mjr poż. inż. GRZEGORZ MIELNICZUK (w wieku 36 lat) - dotychczasowy sekretarz ZW ZOSP w Radomiu. Dnia 25 stycznia 1991r. nieskutecznie, bo na podstawie przepisów Kodeksu Pracy, odwołany ze stanowiska komendanta wojewódzkiego przez Wojewodę Radomskiego. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował do momentu uruchomienia PSP. W trakcie służby ukończył studia i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent SOP i WOSP/SGSP (I turnus zaoczny, w 1982r., por.-S. Gawroński, E. Kiszycki, St. Krajewski, K. Wojtecki).

G. Mielniczuk był działaczem ZOSP/ZOSP RP i zasiadał w ZG tego związku.

St. bryg. w st. spocz. mgr inż. Grzegorz Mielniczuk jest poetą i aforystą oraz malarzem. Należy do Związku Literatów Polskich i jest laureatem wielu konkursów poetyckich.

35.RZESZOWSKIE

86.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych nowego woj. rzeszowskiego został płk poż. ANDRZEJ BAZANOWSKI (miał wtedy 63 lata), który od 1 grudnia 1951r. zajmował stanowisko wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Rzeszowie. Komendantem wojewódzkim, był do dnia 31 marca 1977r., po czym przeszedł na emeryturę. Zawodową służbę rozpoczął 1 grudnia 1937r., jako instruktor powiatowy ZSP RP w Gródku Jagiellońskim (woj. lwowskie). Stanowisko to zajmował do wybuchu wojny. Od 5 października 1944r. do 14 lipca 1949r., był powiatowym komendantem/ instruktorem powiatowym ZSP RP w Jarosławiu (woj. rzeszowskie). Po wojnie (1 stycznia 1948r.) zweryfikowany w stopniu por. poż. i awansowany do stopnia kpt. poż.-28 czerwca 1948r. Ostatnim stanowiskiem służbowym, jakie zajmował przed mianowaniem na wojewódzkiego komendanta straży pożarnych, było stanowisko komendanta Wojewódzkiej Szkoły Pożarniczej/Wojewódzkiego Ośrodka Wyszkolenia Pożarniczego w Jarosławiu. Zajmował je od 15 lipca 1949r. Absolwent kursu dla kandydatów do KT ZSP RP- w Łodzi- w 1937r. W 1953r. (od 1 marca do 16 lipca) uczestniczył w oficerskim kursie uzupełniającym- w COSP.

Oficer rezerwy WP- ppor. piech. (odbył kurs w Szkole Podchorążych Rezerwy w Brześciu n/Bugiem) i uczestnik wojny obronnej 1939r., w szeregach 1 kompanii batalionu marszowego 3 PP Legionów, jako d-ca 2 plutonu. Brał udział w walkach na Podkarpaciu. Więzień NKWD- we Lwowie, a następnie w Berdyczowie. Z więzienia w Berdyczowie uciekł. Żołnierz ZWZ/AK.

Jego wybitną i niezwykle zasłużoną postać upamiętniają Ogólnopolskie Zawody Sportowo-Pożarnicze o Memoriał Pułkownika Andrzeja Bazanowskiego.

Jeden z czterech komendantów wojewódzkich, którzy zostali oficerami w II RP. Pozostali to: M. Ciesielski, M. Gwizdka i J. Królicki.

Po odejściu na emeryturę płk. poż. Andrzeja Bazanowskiego, w okresie od 1 kwietnia 1977r. do 30 września 1977r. pełnił czasowo obowiązki komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Rzeszowie, płk poż. ANTONI MALCZYŃSKI- zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Rzeszowie- od 8 stycznia 1970r. Wcześniej był m. in. kierownikiem Służby Akcji Zapobiegawczej WKSP w Rzeszowie ( od 1 lutego do 30 czerwca 1957r, (wtedy st. aspktorego odpowiednikiem w PSP jest stopień mł. kpt.) od ? do 28 lutego 1959r. i od 30 października 1964r. Wtedy posiadał stopień kpt. poż. (w PSP odpowiednikiem jest st. kpt.) Służył w WKSP/KWSP nieprzerwanie od 1952r. Absolwent kursów oficerskich w COSP i SOP.

87.Kolejnym komendantem wojewódzkim, był płk poż. ANTONI MALCZYŃSKI (był wtedy w wieku 44 lat). Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował od 1 października 1977r. do śmierci, w dniu 18 maja 1981r.

89.Po śmierci płk. poż. Andrzeja Malczyńskiego, w okresie od 19 maja do 9 września 1981r., pełniącym obowiązki komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, był mjr. poż. JERZY SZUMSKI – zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, od 14 lutego 1978r. do 31 stycznia 1990r., a wcześniej m. in.- starszego inspektora Służby Prewencji w KWSP w Rzeszowie. Zdobył wykształcenie wyższe i uzyskał tytuł magistra. Absolwent SOP.

90.Od 10 września 1981r. na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, pełnił służbę ppłk poż. KAZIMIERZ GUZEK (miał 39 lat lat), który do tej pory, był komendantem ZZSP w WSK PZL w Rzeszowie. Wcześniej m. in. oficer ds. zapobiegania pożarom, a od 8 stycznia 1970r. kierownik Służby Zapobiegania Pożarom w WKSP w Rzeszowie. W tym momencie posiadał rangę- mjr. poż. (w PSP odpowiednikiem jest- mł. bryg.). Z dniem 14 marca 1991r. z powodu przejścia na emeryturę został z tego stanowiska odwołany. Posiadał wtedy stopień- płk poż. Miał ukończony studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Wpisany do Honorowej Księgi Zasłużonych dla Ochrony Przeciwpożarowej. Absolwent SOP (I turnus- w 1957r., por.- T. Baniak, W. Kazimierczak, K. Ratajewski, W. Tessar, a także T. Ostrowski).

91.Po odejściu na emeryturę przez płk. poż. mgr. Kazimierza Guzka pełnienie obowiązków komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Rzeszowie, powierzono ppłk poż inż. JÓZEFOWI MAGUSIAKOWI -kierownikowi Służby Prewencji KWSP w Rzeszowie od lata 1975r. Oficer ten kierował czasowo działalnością KWSP- od 15 marca do 30 kwietnia 1991r. Dnia 15 maja 1991r. został mianowany zastępcą komendanta wojewódzkiego. Absolwent SOP i WOSP (I turnus zaoczny, w 1977r., por.-J. Januś, J. Pałamar, Zb. Polisiakiewicz, St. Rusinek, W. Rytel).

92.Ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Rzeszowie, był ppłk poż. inż. STANISŁAW BARAN-dotychczasowy, od 1 lutego 1990r., komendant rejonowy straży pożarnych w Rzeszowie. Po ukończeniu SOP w 1968r., pełnił służbę kolejno na stanowiskach oficerskich w PKSP w Myślenicach (do 1 września 1968r. do 31 sierpnia 1969r.), Lubaczowie (od 1 września 1969r. do 31 stycznia 1970r.) i WKSP/KWSP w Rzeszowie; (od 1 lutego 1970r.) –tu, jako inspektor w Służbie Prewencji KWSP, w Rzeszowie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego objął dnia 1 maja 1991r. i zajmował je do chwili uruchomienia PSP. Pierwszy komendant wojewódzki PSP w Rzeszowie. Najpierw pełnił obowiązki komendanta wojewódzkiego (od 15 czerwca 1992r. do-31 stycznia 1993r.). Od 1 lutego 1993r. do 31 sierpnia 1996r. zajmował stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP w Rzeszowie. W stan spoczynku odszedł w stopniu st. bryg.- 31 sierpnia 1996r. Absolwent SOP i WOSP (III turnus zaoczny – w 1979r., por.- E. Kocoń, K. Śmigielski, T. Wachowski, St. Woźniak).

36.SIEDLECKIE

93.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został płk poż FELIKS KUPKA, który do 31 maja 1975r. zajmował stanowisko zastępcy wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Warszawie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do końca 1976r., po czym przeszedł na emeryturę. Uczył przedmiotu -Nauka o sprzęcie pożarniczym w COSP (por. M. Skiba, Zamojskie). Posiadał wtedy stopień- ppor. poż. Absolwent kursów oficerskich w COWP i SOP.

94.Następnym komendantem wojewódzkim, był ppłk LESZEK PIERZCHANOWSKI (miał wtedy 40 lat). Stanowisko komendanta wojewódzkiego objął po 31 grudnia 1978r. Wcześniej był szefem Służby Szkoleniowej i Służby Operacyjnej KGSP. Pierwszym kierowniczym stanowiskiem, jakie zajmował, było stanowisko powiatowego komendanta straży pożarnych w Wyszkowie (woj. warszawskie). Kierował Służbą Operacyjną w stołecznej komendzie. Od 16 września 1983r. do 15 września 1985r. pełnił służbę w SGSP, jako zastępca komendanta- rektora ds. polityczno- wychowawczych i liniowych. Ostatnimi zajmowanymi stanowiskami przed przejściem na emeryturę w 1992r., były: zastępcy komendanta wojewódzkiego w stolicy oraz oficer stołecznej komendy. Był przewodniczącym Komisji Dyscyplinarnej dla funkcjonariuszy pożarnictwa II instancji przy Komendancie Głównym Straży Pożarnych. Absolwent kursów oficerskich w OTP i SOP.

W l. 1999-2993, był prezesem ZG ZE i RP RP. Był jego prezesem honorowym.

95.Po odejściu ppłk. poż. Leszka Pierzchanowskiego ze stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, jego miejsce zajął ppłk poż. inż. JAN BADUREK – dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego w Siedlcach. Płk poż. inż. Jan Badurek był komendantem wojewódzkim do momentu uruchomienia PSP. W nowej formacji zajął stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego w Siedlcach-od 1 lipca 1997r. do 31 maca 1998r. Następnie przeszedł w stopniu st. bryg. w stan spoczynku. Absolwent SOP i WOSP (V turnus zaoczny –w 1981r. por.- L. Duszkiewicz, F. Gaweł, A. Kasprzyk, S. Łoboda, St. Machowicz, L. Moskwa, St. Stasiak, K. Wargenau).

37.SIERADZKIE

96.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Sieradzu (do 1992r. z/s w Zduńskiej Woli), został ppłk poz. MARIAN ZIELINSKI-dotychczasowy zastępca wojewódzkiego straży pożarnych w Łodzi. W 1980r. powrócił do Łodzi na stanowisko komendanta wojewódzkiego. Ukończył studia i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Awansowany do stopnia- płk. poż. Jako emerytur zasiadał w składzie Kapituły Medalu Honorowego im. inż. J. Tuliszkowskiego. Absolwent SOP.

97.W 1980r. na stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych został mjr poż. BOGUSŁAW ŚLIWIŃSKI (miał wtedy 36 lat życia). Wcześniej ten oficer m. in. zajmował stanowiska: od 1969r.- oficera ds. operacyjnych w Komendzie Straży Pożarnych dla miasta i powiatu w Wałbrzychu (woj. wrocławskie), a od następnego roku -powiatowego komendanta straży pożarnych w Wieluniu (woj. łódzkie) i od 1977r. zarazem komendanta nowo utworzonej miejscowej ZSP. Ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był do momentu uruchomienia PSP. Następnie został komendantem wojewódzkim PSP w Sieradzu-15 czerwca 1992r. i był nim do przejścia w stan spoczynku, 15 kwietnia 1998r. Dziekan Korpusu Komendantów Wojewódzkich. Absolwent SOP.

Członek sekcji ZSP Wałbrzych, która w 1969r., reprezentowała polskie pożarnictwo na IV Międzynarodowych Zawodach CTIF, w Krems/Austria.

Zięć oficera pożarnictwa.

38.SKIERNIEWICKIE

98.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. MACIEJ DROŻDŻEŃSKI (miał wtedy 51 lat życia) - syn Stanisława – wybitnego oficera polskiego pożarnictwa (brat bliźniak Andrzej także był oficerem) - dotychczasowy- od 1 kwietnia 1964r.- kierownik Służby Szkoleniowej w łódzkiej WKSP. Zawodową służbę rozpoczął, dnia 1 kwietnia 1942r. w szeregach Warszawskiej Straży Ogniowej. W 1943r. ukończył kurs podoficerski w CSP w Warszawie. Pod koniec wojny służył w MZSP w Kielcach. Od 1 czerwca 1945r. służył w Wojewódzkim Inspektoracie Pożarnictwa w Białymstoku. Uczestnik I powojennego kursu oficerskiego (kurs dla kandydatów na zawodowych oficerów, 5 lipca- 6 października 1946r.) m. in. razem z Jerzym Fiedlerem. Po skończeniu kursu oficerskiego został oficerem ds. wyszkoleniowych Warszawskiego Okręgu Wojewódzkiego ZSP RP. Następnie- od 1 sierpnia 1948r. jest referentem ds. sprzętu Łódzkiej ZSP. Od 1 stycznia 1958r. służył w Służbie Szkoleniowej w WKSP-w Łodzi. Podczas służby na stanowisku komendanta wojewódzkiego doznał ciężkich obrażeń wskutek wypadku samochodowym. W ich następstwie, zmuszony był przerwać służbę na zajmowanym stanowisku-31 stycznia 1978r. Następnie pełnił służbę w Służbie Szkoleniowej KGSP. Na emeryturę odszedł, w 1984r. posiadając stopień płk. poż. Absolwent kursu oficerskiego w CSP i SOP.

Podczas okupacji w Warszawie należał do Strażackiego Ruchu Oporu „Skała”- ps. „Wojciechowski” (od pańskiego nazwiska matki) i AK. Uniknął aresztowania tuż przed wybuchem powstania warszawskiego Był członkiem oddziału partyzanckiego operującego latem 1944r., w Górach Świętokrzyskich.

99.Jego następcą został 1 lutego 1978r. ppłk poż. ALBIN PIĄTKOWSKI (miał wtedy 38 lat życia) - dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Szczecinie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego w Skierniewicach zajmował do chwili przeniesienia do ZG ZOSP z dniem 1 stycznia 1989r., w którym objął funkcje sekretarza generalnego ZG ZOSP. Posiadał wtedy stopień płk. poż. Pełniąc służbę na stanowisku komendanta uzyskał wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magistra. Współautor monografii ZE i RP RP oraz zachodnio-pomorskiej organizacji tego związku. Syn oficera pożarnictwa i ojciec oficera pożarnictwa. Absolwent SOP.

W l. 2011-2015, był prezesem ZG ZE i RP RP. Jego Prezes Honorowy.

100.Ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Skierniewicach, był ppłk poż. inż., a następnie płk poż. inż. -TADEUSZ WACHOWSKI (miał 41 lat życia) - dotychczasowe szef Służby Prewencji KGSP. Służbę zaczynał, w 1971r., jako zastępca powiatowego komendanta straży pożarnych w Sochaczewie. (do 31 maja 1975r.- woj. warszawskie, w l. 1975-1998- woj. skierniewickie) i oficer KWSP w Skierniewicach. Stanowisko komendanta zajmował do momentu uruchomienia PSP. Następnie pełnił służbę, jak komendant wojewódzki PSP w Skierniewicach- od15 czerwca 1992r. do 30 kwietnia 1998r. W stan spoczynku przeszedł w stopniu st. bryg. Absolwent SOP (XIII turnus- w 1971r., por. St. Dąbek, E. Zajączkowski) i WOSP (III turnus zaoczny- w 1979r., por.-St. Baran, E. Kocoń, K. Śmigielski, St. Woźniak).

39.SŁUPSKIE

101.Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w czerwcu 1975r. objął mjr poż. FRANCISZEK GUMIŃSKI (w tym momencie miał 35 lat życia) - dotychczasowy, od 1965r.- powiatowy komendant straży pożarnych w Miastku (woj. koszalińskie). Wcześniej przez rok zajmował stanowisko zastępcy komendanta straży pożarnych dla miasta i powiatu w Koszalinie. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był do momentu uruchomienia PSP, po czym przez dwa lata pełnił służbę na stanowisku doradcy Komendanta Głównego PSP. W stan spoczynku przeszedł w stopniu st. bryg. W trakcie służby ukończył wykształcenie wyższe i uzyskał tytuły: magistra oraz inżyniera. Absolwent SOP i WOSP (II turnus zaoczny- w 1978r., por. H. Boguszewski, H. Borowski, T. Jakubik W. Rybkowski, E. Zajączkowski).

Franciszek Gumiński działał w ZHP i posiadał stopień podharcmistrza.

Syn Krzysztof pełni zawodową służbę w Słupsku i posiada stopień mł. asp.

Opracowano m. in. na podstawie informacji przekazanych przez st. bryg. w st. spocz. mgr. inż. Fr. Gumińskiego

40.SUWALSKIE

102.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Suwałkach został ppłk poż. STEFAN ŁOBODA (miał wtedy 42 lata życia) - dotychczasowy, od 1 września 1959r. powiatowy komendant straży pożarnych w Augustowie (woj. białostockiego). Wcześniej ten oficer zajmował stanowiska powiatowego komendanta straży pożarnych w Grajewie (woj. białostockie) - od 20 października 1955r. do 14 marca 1956r i Dąbrowie Białostockiej (woj. białostockie), od 15 marca 1959r. do 31 sierpnia 1959r. Komendantem wojewódzkim w Suwałkach, był do 31 (?) maja 1990r. Na emeryturę przeszedł w stopniu płk. poż inż. Absolwent SOP i WOSP (V turnus zaoczny- w 1981r., por.- J. Badurek, L. Duszkiewicz, F. Gaweł, A. Kasprzyk, St. Machowicz, L. Moskwa, St, Stasiak, K. Wargenau).

Synowie płk. poż. Stefana Łobody- Mirosław i Wiesław- są oficerami PSP. Mirosław był m. in. komendantem rejonowym PSP w Augustowie.

103.Następcą płk. poż. inż. Stefana Łobody na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Suwałkach dnia 31 (?) maja 1990r. został ppłk poż. inż. MARIAN CICHOSZ (miał 45 lat życia) - dotychczasowy, od 6 czerwca 1989r.- kierownik Służby Techniki, Sprzętu i Transportowej KWSP w Suwałkach. Wcześniej- od 19 stycznia 1982r. pełnił on służbę, jako kierownik Służby Organizacyjnej tej komendy. St. bryg. inż. M. Cichosz stał na czele KWSP do 14 czerwca 1992r., po na podstawie powołania przez ministra spraw wewnętrznych, od 15 czerwca 1992r. zajmował stanowisko komendanta wojewódzkiego PSP w Suwałkach. Na tym stanowisku pełnił służbę do 30 kwietnia 1998r. Następnie przeszedł w stan spoczynku. Absolwent SOP i WOSP/SGSP (II turnus zaoczny-w1983r., por. M. Talar).

Opracowano m. in. na podstawie informacji przekazanych przez J. Falickiego z KM PSP w Suwałkach.

41.SZCZECIŃSKIE

104.Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych objął płk poż. STANISŁAW CZERWIŃSKI, który poprzednio, był od 14 maja 1965r. wojewódzkim komendantem straży pożarnych w Szczecinie, po tym jak zrezygnował z tego stanowiska- w stycznia 1965r., kpt. sztabu Jerzy Fiedler. Do tego momentu, a od 1 listopada 1959r. Stanisław Czerwiński zajmował stanowisko miejskiego komendanta straży pożarnych w Szczecinie. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych zajmował do 31 października 1981r., po czym przeszedł ma emeryturę. Absolwent kursu oficerskiego w COWP i SOP.

Zawodową służbę pożarniczą zaczynał w 1945r. w MZSP w Szczecinie.

105.Następnym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. inż. JANUSZ PAŁAMAR (miał wtedy 37 lat) - syn Włodzimierza-uczestnika I okupacyjnego kursu oficerskiego w CSP. Stanowisko komendanta wojewódzkiego objął dnia 1 listopada 1981r. Poprzednio był on zastępcą komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Szczecinie. Wcześniej pełnił m. in. służbę na stanowiskach kierownika Służby Zapobiegania Pożarom MKSP oraz Służby Prewencji KWSP -w obu przypadkach w Szczecinie. Na skutek żądań związkowców ustąpił ze stanowiska komendanta wojewódzkiego- 3 grudnia 1991r. Potem służył w PSP na stanowisku zastępcy komendanta wojewódzkiego PSP w Szczecinie (1 lipca 1999r.-28 lutego 2002r.). W stan spoczynku odszedł w stopniu starszego brygadiera. Prymus VII turnusu SOP (w 1965r.- razem m. in. z T. Michalakiem, A. Priadką, A. Stefanowkim) i WOSP (I turnus zaoczny, w 1977r.,por.-J. Januś, J. Magusiak, Zb. Polisiakiewicz, St, Rusinek, W. Rytel).

42.TARNOBRZESKIE

106.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Tarnobrzegu 9piczatkowo komenda miała siedzibę w Sandomierzu został ppłk poż. JAN SMYKAŁA (miał wtedy53 lat życia). Na to stanowisko wojewoda tarnobrzeski powołał tego oficera dnia 21 czerwca 1975r. Wcześniej, od 2 stycznia 1964r.- zajmował on stanowisko inspektora Zarządu Okręgu Wojewódzkiego ZOSP w Rzeszowie. Obejmując to stanowisko posiadał stopien kpt. poż. (w PSP odpowiednik - st. kpt.). Zawodową służbę rozpoczął 20 kwietnia 1945r., jako strażak MZSP w Rzeszowie. Następnie- od 15 kwietnia 1949r., służył na stanowisku kierowcy- mechanika w ZZSP WSK w Rzeszowie. Od 16 stycznia 1951r. do 1954r. zajmował stanowisko inspektora ochrony przeciwpożarowej w Ekspozyturze Wojewódzkiej Centrali Jajczarsko-Drobiarskiej w Rzeszowie, po czym pracował, jako urzędnik Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Rzeszowie. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był do 30 grudnia 1989r., po czym, przeszedł na emeryturę. Liczył wtedy 67 lat. Miał wtedy stopień płk. poż. Za osiągniecia w służbie pożarniczej odznaczony m. in. Krzyżem Komandorskim OOP oraz wpisany do Honorowej Księgi Zasłużonych dla Ochrony Przeciwpożarowej. Absolwent kursu oficerskiego w COSP i SOP.

Brat Czesław, był oficerem pożarnictwa.

107.Drugim i zarazem ostatnim oficerem zajmującym stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, był płk poż. inż. STANISŁAW DĄBEK - dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Tarnobrzegu- od 1 stycznia 1979r. Wcześniej od lata 1975r. (posiadał stopień por. poz.) do końca 1978r. oficer ten zajmował stanowisko kierownika Służby Prewencji KWSP w Tarnobrzegu- od roku posiadał stopień- kpt. poż. (w PSP- odpowiednik st. kpt.) Stanowisko komendanta wojewódzkiego objął 1 stycznia 1990r. i pełnił je do 14 czerwca 1992r. Pierwszy komendant wojewódzki PSP w Tarnobrzegu- od 1 lipca 1992r. do 31 sierpnia 1993r.. Dnia 1 września 1993r. st. bryg. inż. Stanisław Dąbek został przeniesiony na stanowisko zastępcy dyrektora Biura Kwatermistrzowskiego KG PSP, a następnie Biura Techniki i Zaopatrzenia. Absolwent SOP (XIII turnus- w 1971r., por- T. Wachowski, E. Zajączkowski) i WOSP (IV turnus zaoczny- w 1980r., por.- J. Dzyr, W. Kamiński, J. Korbanek, J. Pietras, I. Ścibiorek, J. Żurek).

43.TARNOWSKIE

108.Od czerwca 1975r. do momentu powstania PSP stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Tarnowie, zajmował ALEKSANDER MAMAK. W chwili objęcia tego stanowisko posiadał stopień- ppłk. poż. Potem awansował do stopnia-płk. poż. W trakcie służby, jako komendant wojewódzki zdobył wyższe wykształcenie i tytuł zawodowy magistra. Przed objęciem stanowiska komendanta wojewódzkiego, od 1972r. do końca maja 1975r. zajmował stanowisko miejskiego komendanta straży pożarnych w Tarnowie (woj. krakowskie). Absolwent SOP.

44.TORUŃSKIE

109.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych mjr poż. KAROL KRAJNIAK (miał wtedy 34 lata) - dotychczasowy, od 1962r. powiatowy komendanta straży pożarnych w Sępólnie Krajeńskie (woj. bydgoskie). Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 1981r. Posiadał wtedy stopień- płk. poż. Następnie był komendantem rejonowym straży pożarnych w Żninie (woj. bydgoskie).Ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Na emeryturę przeszedł w 1991r. Absolwent OTP i SOP.

110.Kolejnym komendantem wojewódzkim, był płk. poż. mgr JERZY TWARDYGROSZ (w momencie objęcia tego stanowiska miał 45 lat życia), który zajmował do tej pory, od 1975r., stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Toruniu, a wcześniej, od 1 lipca 1971r. zajmował stanowisko powiatowego komendanta straży pożarnych w Grudziądzu (woj. bydgoskie). Do 30 czerwca 1971r., był w tym mieście zastępcą komendanta straży pożarnych dla miasta i powiatu. Posiadał w tym momencie stopień st. kpt. poż (mjr poż., w PSP= mł. bryg.). Ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Jego służbę przerwała nagła śmierć w powodu rozległego zawału serca, w służbowym gabinecie -9 maja 1990r. Absolwent SOP.

111.Ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Toruniu, był płk poż. mgr ALEKSNADER SZYMAŃSKI. Stanowisko komendanta wojewódzkiego objął 4 lipca 1990r., gdy miał 48 lat życia. Zanim został komendantem wojewódzkim zajmował – od 1981r. stanowisko zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Toruniu, a wcześniej-od 1979r. kwatermistrza- kierownika Służby Kwatermistrzowskiej. Wcześniej- od 1976r. pełnił służbę w Operacyjno- Szkoleniowej KWSP w Toruniu. Po ukończeniu SOP zajmował stanowisko oficera ds. zapobiegania pożarom w PK/KR SP w Tczewie (woj. gdańskie). Ukończył studia i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Na stanowisku komendanta wojewódzkiego pełnił służbę do czasu uruchomienia PSP, po czym w stopniu st. bryg. –od 1 lipca 1992r., był komendantem wojewódzkim PSP w Toruniu. Od 16 czerwca 1995r. do 31 stycznia 1999r. był zastępcą komendanta głównego PSP. Następnie odszedł w stan spoczynku. Do stopnia nadbrygadiera awansowany 14 maja 1998r. Absolwent SOP.

45.WAŁBRZYSKIE

112.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. mgr KAZIMIERZ KOŁDZIEJCZYK (miał wtedy 48 lat życia). Poprzednio, od października 1965r., ten oficer zajmował stanowisko kierownika Służby Szkoleniowej -komendanta Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia Pożarniczego KSP dla miasta wydzielonego Wrocław. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych, objął 15 czerwca 1975r., na dziesięć dni przed tym jak Wojewoda Wałbrzyski wydał statut organizacyjny Urzędu Wojewódzkiego, którym m. in. utworzył KWSP w Wałbrzychu. Komendantem wojewódzkim był do 14 listopada 1983r., po czym odszedł na emeryturę. Posiadał w tym momencie stopień- płk. poż. Zawodową służbę podjął w 1945r. w szeregach MZSP w Świdnicy (Okręg Administracyjny Dolny Śląska, woj. wrocławskie). W Świdnicy zajmował m. in. stanowiska komendanta powiatowego straży pożarnych- od lipca 1958r. do czerwca 1963r. oraz zastępcy tego komendanta- od lipca 1963r. do lipca 1964r. Następnie służył- od lipca 1964r. w WKSP we Wrocławiu. Był kierownikiem kursów i wykładowcą w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia w Wałbrzychu (woj. wrocławskie). Absolwent Szkoły Oficerów Mechaników Pożarnictwa w Bielsku-Białej- styczń-20 grudnia 1956r. i Szkoły Oficerów Pożarnictwa.

113.Dnia 15 listopada 1983r. stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych objął płk poż. mgr ANDRZEJ STEFANOWSKI (miał wtedy 40 lat), który dotychczas, od 1 października 1973r. do 14 listopada 1983r., był zastępcą komendanta wojewódzkiego straży pożarnych ds. operacyjno-szkoleniowych w Poznaniu. W okresie, od 11 marca 1976r. do 31 grudnia 1977r., pełnił równocześnie służbę na dwóch stanowiskach: komendanta rejonowego straży pożarnych i komendanta poznańskiej ZSP. Pełnił rolę komendanta V Krajowych Zawodów Sportowo- Pożarniczych- w dniach 3 i 4 października 1980r. Po ukończeniu SOP- pełnił kolejno służbę na stanowiskach: młodszego oficera ds. zapobiegania pożarom w PKSP w Starogardzie (woj. gdańskie), od 1 września 1967r., powiatowego komendanta straży pożarnych w Gdańsku z siedzibą w Pruszczu Gdańskim (1 stycznia 1968r. awansowany do stopnia mł. kpt. poż.), od 1 grudnia – miejskiego komendanta straży pożarnych oraz komendanta ZSP w Pile (woj. poznańskie), od 1 marca do 30 września1973r.- kierownika Służby Operacyjnej WKSP w Gdańsku- posiadał wtedy stopień kpt. poż.. Bardzo krótko, bo przez kwartał- od października 1974r., zajmował stanowisko etatowego sekretarza w biurze ZW ZOSP w Poznaniu. Ten oficer zajmował stanowisko komendanta wojewódzkiego w Wałbrzychu do 4 czerwca 1987r., po czym został komendantem głównym straży pożarnych. Na tym stanowisku służył do 16 grudnia 1991r. Do stopnia generała pożarnictwa został awansowany 21 lipca 1988r. Pierwszy nadbrygadier PSP. Jako emeryt napisał cztery obszerne książki (łącznie osiem tomów) traktujących, w sposób pogłębiony i analityczny o historii polskiej ochrony przeciwpożarowej i zawierających liczne wątki osobiste z długiej kariery służbowej. Absolwent SOP (VII turnus- w 1965r., por. T. Michalak, J. Pałamar, A. Priadka i St. Rusinek).

Prezes ZW ZOSP w Wałbrzychu, od 21 października 1985 -do 13 czerwca 1987r. i wiceprezes Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Wałbrzychu.

Dwukrotnie za skuteczne kierowanie działaniami ratowniczo- gaśniczymi- jako jedyny komendant wojewódzki/wojewódzki komendant straży pożarnych- uhonorowany medalem „ Za Ofiarność i Odwagę”.

Wyróżniony tytułem honorowym przez redakcję „Przeglądu Pożarniczego”- „Autora Roku 1983”

Jako komendant główny straży pożarnych zapoczątkował przebudowę polskiego systemu ochrony przeciwpożarowej. Był koordynatorem zespołu, także z upoważnienia KSP NSZZ „Solidarność”, który wypracował projekt ustawy o PSP. Kierował przygotowaniami i realizacją największego w historii kongresu CTIF i imprez towarzyszących- Warszawa, 1989r.

Opracowano m. in. na podstawie książek gen. poż. w st.spocz. A. Stefanowskiego (w wykazie źródeł).

114.Trzecim i ostatnim komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Wałbrzychu, był od 2 listopada 1987r.- ppłk mgr inż. EUGENIUSZ ZAJĄCZKOWSKI (miał wtedy 39 lat) - dotychczasowy- od 7 maja 1984r., (wtedy mjr poż.) zastępca komendanta wojewódzkiego, a od 5 czerwca 1987r. pełniący obowiązki komendanta wojewódzkiego straży pożarnych. Jako komendant wojewódzki straży pożarnych dosłużył się rangi- płk. poż. Komendant wojewódzki PSP w Wałbrzychu- od 15 czerwca 1992r. do 30 listopada 1998r. Od 1 grudnia 1998r. znajduje się w stanie spoczynku. Służbę pożarniczą rozpoczął, jako członek OSP Poznań –Głuszyna, w której prezesem zarządu, był jego ojciec. Po ukończeniu liceum w 1966r. podjął zawodową służbę, w charakterze stażysty przed rozpoczęciem nauki w SOP, w Komendzie Straży Pożarnych we Wrocławiu. Po ukończeniu SOP, zajmował różne stanowiska w poznańskim garnizonie, m. in: oficera operacyjnego w systemie zmianowym, dowódcy, dowódcy oddziału. W 1977r. został komendantem rejonowym straży pożarnych/komendantem Zawodowej Straży Pożarnej dla dzielnicy Poznań- Stare Miasto. Posiadał wtedy stopień kpt. poż. Od 1981r. do 5 maja 1984r. zajmował równorzędne stanowisko dla dzielnicy Poznań- Wilda. Kończąc studia podyplomowe uzyskał tytuł zawodowy magistra. Odszedł w stan spoczynku w stopniu-st. bryg. Uczestniczył w pracach nad projektami ustaw „strażackich”, w Zespole Dolnośląskim. Absolwent SOP (XIII turnus- w 1971r, por.-St. Dąbek, T. Wachowski) i WOSP (II turnus zaoczny-1978r., por. H. Boguszewski, H, Borowski, Fr. Gumiński, T. Jakubik, W. Rybkowski, E. Zajączkowski).

Brat Eugeniusza Zajączkowskiego Bernard, był oficerem garnizonu poznańskiego. Jego syn Paweł- asp. sztb.- służył do momentu przejścia w stan spoczynku w Wałbrzychu. W dalszym ciągu służy jego młodszy syn Łukasz- asp. sztb..

Czytelnicy dolnośląskiego dziennika-„Słowo Polskie” uczestniczący w plebiscycie wybrali go „Dżentelmenem Roku 1996”

Opracowano m. in. na podstawie biogramu umieszczonego w Roczniku Województwa Wałbrzyskiego 1997” s.193-194 (autor T. Czocher), życiorysu st. bryg. w st. spocz. E. Zajączkowskiego i „Pożarniczej kroniki województwa wałbrzyskiego”, Wałbrzych 1999r. (autor-R. Świst).

46.WŁOCŁAWSKI

115.Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został mjr poż. EDWARD NAGÓRNEWICZ (miał w tym czasie 47 lat) - dotychczasowy, od 1 września 1954r.- powiatowy komendant straży pożarnych w Rypinie (woj. bydgoskie), a wcześniej od 1 lipca 1952r. zastępca powiatowego komendanta. Stopień aspiranta (od 1952r. do 1974r.- pierwszy stopień oficerski- młodszy od stopnia st. asp., nie ma odpowiednika w PSP) nadano mu 10 sierpnia 1954r. Do rangi st. kpt. poż. (odpowiednik mł. bryg. w PSP), awansowany 21 maja 1972r.Przez wiele lat zasiadał w miejscowej radzie narodowej. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 14 września 1980r., po czym został przeniesiony do służby, w KWSP w Częstochowie na stanowisko inspektora wojewódzkiego. Na tym stanowisku pełnił służbę do 31 grudnia 1981r., po czym odszedł na emeryturę. Od 17 maja 1981r. posiadał stopień płk. poż. Ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent SOP nr 3 w Poznaniu (w 1954r.-przeszkolenie zawodowe II stopnia w zakresie zawodowego oficera pożarnictwa- w zakresie oficera ds. polityczno-wychowawczych) i SOP w Warszawie.

Opracowano m. in. na podstawie informacji pozyskanych w Archiwum KM PSP we Włocławku.

116.Drugim komendantem straży pożarnych został ppłk poz. mgr SŁAWOMIR JEDRZEJEWSKI (miał wtedy 36 lat życia) - dotychczasowy, od 1 stycznia 1965r. do 31 maja 1975r.- powiatowy komendant straży pożarnych w Lęborku (woj. gdańskie). Komendantem wojewódzkim straży pożarnych był, do 30 czerwca 1992r., po czym został powołany na pierwszego komendanta wojewódzkiego PSP we Włocławku. To stanowisko zajmował, od 1 lipca 1992r. do 31 stycznia 1994r. W stan spoczynku przeszedł w stopniu st. bryg. Ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. Absolwent SOP.

47. WROCŁAWSKIE

117.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia został płk poż. JERZY KRÓLICKI (miał wtedy 64 lata życia) - dotychczasowy, od 1 stycznia 1957r., wojewódzki komendant straży pożarnych miasta wydzielonego/na prawach województwa Wrocławia. Wcześniej był miejskim komendantem straży pożarnych we Wrocławiu- od 1 sierpnia 1953r. Wałbrzychu (jednocześnie komendant Wojewódzkiej Szkoły Pożarniczej i MZSP, od 1 września 1949r. do 31 lipca 1953r.), w Zabrzu (jednocześnie komendant MZSP, od 23 marca 1945r. do 1 września 1949r.) i Chełmie (1944/1945). Przez pewien okres łączył stanowiska we Wrocławiu i Wałbrzychu. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do czerwca 1978r., po czym przeszedł na emeryturę.Przed wojną instruktor powiatowy w Zborowie (woj. tarnopolskie). Oficer pożarnictwa od 1936r. Po wojnie (1 stycznia 1948r.) zweryfikowany w stopniu kpt. poż. i ze starszeństwem od 1 marca 1944r.

Jeden z czterech komendantów wojewódzkich, którzy oficerami zostali w II RP. Pozostali to: A. Bazanowski, M. Ciesielski i M. Gwizdka.

118.Następcą płk. poż. Jerzego Królickiego został -1 lipca 1978r., jego syn ppłk poż. RYSZARD KRÓLICKI (miał wtedy 39 lat życia) – dotychczasowy kierownik Służby Operacyjnej KSP dla miasta Wrocławia, a wcześniej długoletni dowódca z Oddziału IV ZSP we Wrocławiu. Zawodową służbę rozpoczął w 1956r., jako wykładowca oraz instruktor, w Szkole Podoficerów Pożarnictwa nr 9 we Wrocławiu. Stanowisko komendanta wojewódzkiego¹▪ zajmował do 1 lipca 1990r. W tym czasie zdobył wyższe wykształcenie i zyskał tytuł zawodowy magistra. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do czerwca 1990r. i na skutek presji związkowców zrezygnował, Absolwent OTP i SOP.

Ryszard Królicki, był najmłodszym kadetem I turnusu OTP. Egzaminy maturalne, odbył w dnia 28 maja -15 czerwca 1956r.

Po przejściu w stan spoczynku był przedstawicielem na Polskę niemieckiej firmy H. Schmitz, która zajmowała się produkcją pojazdów pożarniczych.

Na podstawie wspomnień płk. poz. inż. Ryszarda Winiarskiego, zamieszczonych na str. 56-57, książki autorstwa st. bryg. w st. spocz. mgr. Wiesława Chmielewskiego „Pożarnictwo powiatu człuchowskiego 1945-2005”, Człuchów 2005r.

120.Ostatnim komendantem został mjr. poż. inż. MIECZYSŁAW BRYK (miał w tym czasie 32 lata życia). Syn Edwarda- oficera pożarnictwa. Na stanowisko komendanta wojewódzkiego został powołany 5 lipca 1990r. Do tego momentu zajmował stanowisko dowódcy jednego z oddziałów ZSP we Wrocławiu. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do momentu uruchomienia PSP. Posiadał wtedy stopień- ppłk. poż. Absolwent WOSP (III turnus –w 1977r., por. A. Bohuszko, Z. Ruciński, K. Świstel).

Uczestniczył, w pracach nad projektami ustaw „strażackich”.

¹Od 1985r. wprowadzono nazwę- Komenda Wojewódzka Straży Pożarnych we Wrocławiu,

48. ZAMOJSKIE

121.Komendantem wojewódzkim straży pożarnych został ppłk poż. MIECZYSŁAW SKIBA (miał wtedy 48 lat), który od 1961r. zajmował stanowisko powiatowego komendanta straży pożarnych w Zamościu (woj. lubelskie). W przeszłości, był on oficerem KGSP (tuż po ukończeniu kursu oficerskiego), zastępcą komendanta COSP ds. polityczno- wychowawczych, specjalista w Straży Marszałkowskiej, oficerem w WKSP w Lublinie- od 1954r., komendantem Wojskowej Straży Pożarnej w Technicznej Szkole Wojsk Lotniczych w Zamościu. Stanowisko komendanta wojewódzkiego zajmował do 1981r., po czym przeszedł w stopniu płk. poż. na emeryturę. Odznaczony m. in. Krzyżem Komandorskim OOP. Autor czterech książek, w tym wspomnień z l. 1939r.-1984r. Absolwent kursu oficerskiego w COSP i SOP.

Oficer Mieczysław Skiba zasiadał m. in. w ZG ZOSP/ZOSP RP.

122.Następca płk. poż. M. Skiby na stanowisku komendanta wojewódzkiego, od 1982r. był ppłk. poż, a potem płk poż. inż. EDWARD WISZ (w chwili objęcia tego stanowiska miał 42 lata). Poprzednio i od 1975r. zajmował on stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Zamościu. Komendantem wojewódzkim był do 14 czerwca 1992r., po czym od 15 czerwca 1992r. do 30 czerwca 1996r. pełnił służbę, jako komendant wojewódzki PSP w Zamościu. W stan spoczynku przeszedł w stopniu –st. bryg. Ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy- inżyniera. Absolwent OTP i SOP.

49.ZIELONOGÓRSKIE

123,Pierwszym komendantem wojewódzkim straży pożarnych nowego województwa zielonogórskiego, został ppłk poż. TADEUSZ WORONIEWICZ, który do reformy w 1975r., zajmował stanowisko zastępcy wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Zielonej Górze, a od 20 stycznia 1975r. pełnił tamże obowiązki wojewódzkiego komendanta straży pożarnych. Komendantem wojewódzkim straży pożarnych, był do 30 września 1977r., po czym na własną prośbę odszedł na zaopatrzenie emerytalne. Posiadał w tym momencie stopień- płk poż. Absolwent SOP.

124.Na początku listopada 1977r. stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych objął dotychczasowy zastępca komendanta straży pożarnych, a wcześniej- do końca maja 1975r., jeden z zastępców wojewódzkiego komendanta straży pożarnych w Zielonej Górze -płk poż. MARIAN WIATRAK. Po wojnie podoficer Pogotowia Zawodowego w Zielonej Górze (woj. wrocławskie), który specjalizował się w nauce z przedmiotów ścisłych- fizyka, chemia, stanu osobowego zielonogórskiej jednostki. Od lipca 1950r. do 1957r.(?) zajmował stanowisko powiatowego komendanta straży pożarnych w Żarach (woj. zielonogórskie). W chwili objęcia stanowiska komendanta posiadał stopień- st. ogn. poż. Współautor publikacji z zakresie ochrony przeciwpożarowej (wspólnie z płk. poz. E. Bojko, por. Legnickie). Oficer ten zmarł w trakcie pełnienia służby na zajmowanym stanowisku- 27 listopada 1978r. Absolwent COSP (?) i SOP.

125.Dnia 1 lutego 1979r. na stanowisku komendanta wojewódzkiego straży pożarnych rozpoczął służbę-ppłk poż. mgr ZDZISŁAW RADNY. Komendantem wojewódzkim, był do 30 czerwca 1986r., po czym (w randze- płk poż.) przeniesiony został do KGSP i objął w niej stanowisko zastępcy komendanta głównego straży pożarnych. Na tym stanowisku pełnił służbę do 15 czerwca 1992r. W l. 1987-1989, był przewodniczącym Rady Programowej ds. Informacji Naukowo-Technicznej i Wydawnictw. Ukończył studia wyższe i uzyskał tytuł zawodowy magistra. W stanie spoczynku przez wiele lat pracował na stanowisko naczelnika w Zakładzie Emerytalno-Rentowym MSW i A. Absolwent SOP.

126.Następnym komendantem wojewódzkim straży pożarnych został dotychczasowy zastępca komendanta wojewódzkiego straży pożarnych - płk poż inż. JERZY PIETRASZKIEWICZ. Objął to stanowisko 1 lipca 1986r. i sprawował do kwietnia 1991r. Absolwent SOP i WOSP.

J. Pietraszkiewicz od wielu lat zasiada w Prezydium ZG ZOSP RP, a do samego ZG jest wybierany nieprzerwanie, od 1992r.

127.Ostatnim- szóstym z kolei- komendantem wojewódzkim straży pożarnych w Zielonej Górze, był mjr poż. inż. ADAM BOHUSZKO (miał wtedy lat 38), który wcześniej pełnił zawodową służbę, w Fabryce Wykładzin Podłogowych „Novita” w Zielonej Górze i KWSP. Stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych objął w październiku 1991r. On też został pierwszym w historii komendantem wojewódzkim PSP w Zielonej Górze- od 15 czerwca 1992r. Komendantem wojewódzkim, był do 19 czerwca 1998r., po czym przeszedł w stan spoczynku. Posiadał wtedy stopień służbowy- st. bryg. i tytuły zawodowe- magistra inżyniera. Absolwent WOSP (III turnus- w 1977r., por. M. Bryk, Z. Ruciński, K. Świstel) i SGSP (WIBP- w 1997r., por.- St. Gacek, Z. Ruciński, K. Świstel).

Spośród zaprezentowanych komendantów wojewódzkich czterech brało udział w wojnie obronnej – w 1939r., a dwóch w dalszych działaniach frontowych drugiej wojnie światowej. Sześciu uczestniczyło w ruchu oporu, a trzech zostało zesłano do ZSRR lub na roboty przymusowe do Rzeszy.

BYLI KOMENDANCI WOJEWÓDZCY STRAZY POŻARNYCH W ZEIRP RP

Prezesi ZG/ Prezesi Honorowi ZG

Klemens Dziermański (1994-1999), Albin Piątkowski (2011-2015) i Leszek Pierzchanowski (1999-2003).

Członkowie ZG

Tadeusz Baniak, Jerzy Gadomski, Ryszard Gromuł, Tadeusz Jakubik, Jan Korbanek, Zygmunt Leszczyński, Jan Nowak, Waldemar Rytel, Jan Smykała,

Członkowie GKR

Henryk Kozłowski, Zygmunt Leszczyński. Henryk Pęcak.

Prezesi ZW

Eugeniusz Bojko, Klemens Dziermański, Franciszek Gumiński, Tadeusz Jakubik, Witold Kazimierczak, Jan Korbanek, Henryk Kozłowski, Tadeusz Kubit, Stanisław Lula, Stanisław Mikulak, Jan Nowak, Albin Piątkowski, Leszek Pierzchanowski, Jerzy Pietraszkiewicz, Waldemar Rytel, Jan Smykała.

Inni funkcyjni w ZW, WKR, ZK i KR

Jan Badurek, Stanisław Dąbek, Maciej Drożdżeński, Jerzy Fiedler, Zdzisław Filingier, Jerzy Gadomski, Witold Kazimierczak, Eugeniusz Kierski, Bogdan Kołakowski, Karol Krajniak, Tadeusz Kubit, Stanisław Mikulak, Władysław Pelczar, Andrzej Priadka, Stanisław Rusinek, Tadeusz Strzelecki, Ignacy Ścibiorek Włodzimierz Tessar, Krzysztof Wargenau oraz Edward Wisz.

LITERATURA, ŹRÓDŁA

1.Wykaz osób na kierowniczych stanowiskach w ochronie przeciwpożarowej (stan 30 kwietnia 1974 rok), „Przegląd Pożarniczy” nr 5/1974r.

2.Wykaz osób na stanowiskach wojewódzkich komendantów straży pożarnych, „Przegląd Pożarniczy” nr 8/1975r.

3. „Tradycje Szkoły Głównej Służby Pożarniczej 1939-1989”, Warszawa 1989r.

4.W. Kukulski „Oficerskie Technikum Pożarnicze. Szkoła Oficerów Pożarnictwa. Rocznik II”, Kraków 1993r.

5.W. Pilawski, St. Bieleń, B. Gagucki „Komendy straży pożarnych 1950-1995”, Warszawa 1995.

6.Zb. Szlagowski „Łódzka straż Pożarna 1876-1996”, Łódź 1996r.

7.P. Bielicki, J. Kołodziejczak, K. Lagut, S. Mazur, M. Płotica, M. Schroeder, M. Spaltabaka „X lat Państwowej Straży Pożarnej 1992-2002”, Warszawa 2002r.

8.Wł. Pilawski „Polska prasa pożarnicza 1882-2002”, Warszawa 2002r.

9.Strażak Dolnośląski- 17 maj 2003r., pod red. M. Nawrot, Wrocław 2003r.

10.T. Dzwonkowski, L. Pendasiuk „Dzieje straży pożarnej w Zielonej Górze”, Zielona Góra 2005r.

W. Chmielewski „Pożarnictwo powiatu człuchowskiego 1945-2005”,Człuchów 2005r.

11.A. Stefanowski „W ogniu faktów. Wspomnienia generała pożarnictwa”, Poznań 2008r.

12.R. Świst „Kronika Związku Emerytów i Rencistów Pożarnictwa Rzeczypospolitej Polskiej”, Warszawa 2009r.

13.J. Moniczewski, L. Buczak l. Mazan „A tu się pali jak cholera. Szkice z dziejów Krakowskiej Straży Pożarnej”, Kraków 2010r.

14. „40-lecie wyższego szkolnictwa pożarniczego.30-lecie Szkoły Głównej Służby Pożarniczej” cz.3., Warszawa 2011r.

15.R. Świst „Informacja o wojewódzkich komendantach straży pożarnych w l. 1950-1975”, archiwum www.zgeirp.pl rp, udostępniona- 2011r.

16.opr. zbiór. pod red. S. Mazura „20 lat Państwowej Straży Pożarnej.1992-2012”, Warszawa 2012r.

17.M. Szczypczyk „Zarys dziejów Komendy Straży Pożarnych w Nowej Soli 1945-2010” Nowa Sól, 2013r.

18.S. Mikulak, G. Mataczyński, K. Hanuszewski, J. Kruszelnicki „Ochotnicze Straże Pożarne na Warmii i Mazurach” Olsztyn 2013r.

19.R. Świst „Generałowie i nadbrygadierzy pożarnictwa polskiego”, archiwum www.zeirp.pl, 2013r.

20.J. Polak „150 lat historii straży pożarnej w Bielsku-Białej”, Bielsko-Bała 2014r.

21.Opr. pod red. H. Stroński „Monografia ochrony przeciwpożarowej woj. opolskiego w latach 1950-2012” Opole 2014r.

22.A. Stefanowski „Historia przebudowy ustroju ochrony przeciwpożarowej w Polsce w światle dokumentów i faktów. Lata 1918-1992”, tomy: I, II, III i IV ,Poznań 2015r.

23.K. Szwed „Straż pożarna w Chełmie 1893-2015”, Chełm 2015r.

24.A. Stefanowski „W ogniu faktów 1962-2016. Wspomnienia generała pożarnictwa” Wyd. II uzupełnione, Poznań 2016r.

25.P. Bielicki, A. Wawrzyńska „Pięć wieków piśmiennictwa pożarniczego w Polsce. Bibliografia ochrony przeciwpożarowej 1565-2015”, Mysłowice 2018r.

26.Archiwum Autora.

Strony internetowe wybranych komend PSP, zawierające informacje przydatne przy redagowaniu powyższego materiału.

Autor serdecznie dziękuje Tadeuszowi Cyrkowi, Eugeniuszowi Englowi, Klemensowi Dziermańskiemu, Jackowi Falickiemu, Franciszkowi Gumińskiemu, Tadeuszowi Jakubikowi Wojciechowi Kamińskiemu, Kuligowskiemu Włodzimierzowi Maraszowi, Czesławowi Mili, Janowi Padewskiemu, Mirosławowi Spaltabace, Markowi Szczypczykowi, Krzysztofowi Świstelowi, Kazimierzowi Zdunowi, Grzegorzowi Stachowiakowi.

nast. »

Menu Główne

Zarządy Wojewódzkie

Licznik odwiedzin

8663650

Dziś

Wczoraj

Ten tydzień

Poprzedni tydzień

Ten miesiąc

Poprzedni miesiąc

Całkowity

1261

354

2686

8035832

12754

28478

8663650

Do góry

Informacje o plikach cookie

Ta strona używa plików Cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i możliwości zmiany ustawień Cookies w przeglądarce. Czytaj więcej...

Najnowsze wiadomości

Najczęściej Czytane

Kontakt