Odszedł na wieczną służbę

 W dniu 25 listopada 2018 roku w wieku 83 lat odszedł od nas na wieczny spoczynek płk poż. mgr Witold Kaźmierczak, były Komendant Wojewódzki Straży Pożarnych w Koszalinie. Wraz z nim zamknął się również pewien wycinek historii polskiego pożarnictwa, a jego odejście uszczupliło się o grono ludzi, którzy kiedyś z wielkim oddaniem wzięli na swoje barki tak szlachetne wyzwanie jak zapewnienie niesienia pomocy innym i szeroko rozumianego bezpieczeństwa publicznego.

Pułkownik Witold Kaźmierczak nie był przypadkowym uczestnikiem tego, co działo się na niwie działalności organów i jednostek ochrony przeciwpożarowej. Był on aktywnym twórcą i wytrwałym koordynatorem wielu przedsięwzięć organizacyjnych, logistycznych, a przede wszystkim działań operacyjnych i prewencyjnych. Długoletnia jego działalność utrwaliła się osiągnięciami, które na trwale skutkują do dnia dzisiejszego w rozwoju ochrony przeciwpożarowej na terenie Pomorza Środkowego i Zachodniego. Tu dorastał, pobierał pierwsze nauki i tu w swoim dojrzałym życiu pracował zawodowo i działał społecznie. Świadomie wybrał on swój zawód, a później realizował swoje powołanie z całą pasją, zaangażowaniem i odpowiedzialnością. W swoje zawodowe życie wkraczał w kilkanaście lat po zakończeniu zawieruchy wojennej, kiedy to cały kraj podnosił się jeszcze ze zgliszczy i tworzył podwaliny ku lepszemu, bardziej dostatniemu życiu. Jako absolwent pierwszego turnusu Szkoły Oficerów Pożarnictwa w 1959 roku należał do pierwszego pokolenia, które do służby w pożarnictwie przystępowało po zdobyciu bardziej pogłębionych kwalifikacji zawodowych, a po ukończeniu studiów na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama. Mickiewicza w Poznaniu w 1972 r, był pierwszym oficerem pożarnictwa w całym województwie koszalińskim, który uzyskał pełne wyższe wykształcenie.

Po odbyciu praktyk i wstępnego stażu pracy Witold Kaźmierczak, jako młody oficer objął funkcję Komendanta Powiatowego Straży Pożarnych w Bytowie. W uznaniu dokonanych osiągnięć po kilkunastu latach wytężonej służby zostaje przeniesiony na stanowisko Komendanta Miejskiego Straży Pożarnych w Koszalinie, a po odejściu na emeryturę zasłużonego Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych w Koszalinie         płk poż. Józefa Beima w czerwcu 1977 roku obejmuje funkcję Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych w Koszalinie. Na stanowisku tym pełnił służbę przez 13 lat, tj. do sierpnia 1990 roku.

W okresie pełnienia przez niego służby - na kierowniczych stanowiskach w organach ochrony przeciwpożarowej w kraju zachodziły liczne zmiany polityczne, gospodarcze, administracyjne i społeczne. W tych zmieniających się warunkach należało ciągle dostosowywać do występujących realiów strukturę organizacyjną organów i jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz znaleźć optymalne metody pracy. W przemianach tych z całym poczuciem odpowiedzialności i własną inwencją twórczą znajdował się, jako osoba sterująca powierzonymi komendami, najpierw powiatową, miejską, a później wojewódzką, płk Witold Kaźmierczak.

W sytuacji, kiedy to w okresie powojennym nie było możliwości pełnego wyposażenia jednostek straży pożarnych w wydajny i nowoczesny sprzęt i kiedy ograniczone były możliwości w zakresie łączności i powiadamiania, dla zapewnienia skuteczności działań operacyjnych, należało stawiać na utrzymanie licznych jednostek OSP. Płk Kaźmierczak był wielkim orędownikiem rozwoju sieci ochotniczych straży pożarnych. Zabiegał o tworzenie nowych jednostek, o pełne ich wyposażenie, zabezpieczenie w bazę lokalową oraz o zapewnienie źródeł wody do gaszenia pożarów. Uczestniczył aktywnie w pracach zarządów Związku OSP na różnych szczeblach. Efekty jego wysiłków były ewidentne. Na przykład w okresie sprawowania przez niego funkcji Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych na terenie ówczesnego województwa koszalińskiego wybudowano nowych lub gruntownie przebudowano ponad 80 strażnic OSP. Województwo koszalińskie przodowało również w jakości wyposażenia jednostek OSP. W proporcjach w wyposażeniu tych jednostek w samochody pożarnicze województwo to zajmowało czołowe miejsce w skali całego kraju. Skutecznie dążył on do zatrudnienia w każdej OSP typu „S” kierowców-mechaników, co miało dobry wpływ na poziom sprawności sprzętu motorowego. Dla polepszenia nadzoru nad gotowością bojową jednostek OSP w 1980 roku wyposażono wszystkich komendantów gminnych OSP na terenie województwa w osobiste środki transportu (motocykle lub motorowery). Było to działaniem bez precedensu w skali całego kraju.

W czasie kierowania przez płk Kaźmierczaka pracą Komendy Miejskiej, a później Wojewódzkiej w Koszalinie miało miejsce kilka doniosłych wydarzeń innowacyjnych związanych z funkcjonowaniem ochotniczych straży pożarnych i Związku OSP o znaczeniu wychodzącym poza teren województwa. Na terenie tego województwa powstały pierwsze w kraju gminne oddziały Związku OSP, znacznie wcześniej niż nastąpiło to w innych województwach. W koszalińskim amfiteatrze przez szereg lat odbywał się ogólnokrajowy festiwal orkiestr dętych OSP. W Koszalinie, między innymi z inicjatywy płk Witolda Kaźmierczaka, powstała jedna z pierwszych w kraju jednostka OSP ze specjalnością płetwonurków, co dało podwaliny do późniejszego rozszerzenia działań ratowniczych prowadzonych przez jednostki pożarnicze o ratownictwo wodne. W ramach kontynuacji tych innowacyjnych poczynań w Czaplinku we wrześniu 1988 roku zorganizowane zostały pierwsze ogólnokrajowe mistrzostwa płetwonurków strażackich.

W grudniu 1980 roku w Karlinie w województwie koszalińskim nastąpiła erupcja ropy naftowej, połączona z największym w całej Europie pożarem szybu naftowego. W akcji ratowniczo-gaśniczej trwającej 35 dni – obok innych służb – zaangażowanych było ponad 450 strażaków zawodowych z terenu dziewięciu województw oraz 3 zastępy specjalistyczne z terenu dzisiejszej Ukrainy z agregatami gaśniczymi na bazie silników odrzutowych. Przeprowadzono tu innowacyjną metodę gaszenia tego pożaru, jakim było natarcie na palący się szyb przy jednoczesnym użyciu 18 działek wodnych, 3 agregatów odrzutowych i 13 motopomp dużej wydajności. Dowództwo składało się z Zastępcy Komendanta Głównego Straży Pożarnych oraz dwóch komendantów wojewódzkich z innego terenu, a sztabem, na barkach którego leżało wypracowanie całej koncepcji działań i zabezpieczenie logistyczne, kierował właśnie płk. poż. mgr Witold Kaźmierczak.

W uznaniu odnoszonych sukcesów i nabytych doświadczeń płk poż. Witold Kaźmierczak we wrześniu 1988 roku został powołany na dowódcę jednego z czternastu w kraju obszarów operacyjnych, działanie którego obejmowało teren kilku województw.

Bardzo intensywne działania płk Kaźmierczak prowadził w zakresie polepszenia bazy lokalowej dla komend straży pożarnych i zawodowych jednostek pożarniczych. Za czasów kierowania przez niego ochroną przeciwpożarową w województwie koszalińskim udało się zrealizować wiele ważnych zadań. Wykonano przebudowę Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia Pożarniczego w Mielenku Drawskim, stwarzając bardziej funkcjonalną bazę zarówno kwaterunkową, jak też dydaktyczną. Nowo urządzony ośrodek szkolił liczną rzeszę osób funkcyjnych z jednostek OSP oraz prowadził później również kształcenie podoficerów pożarnictwa dla województwa koszalińskiego, szczecińskiego, słupskiego i pilskiego. Wybudowano od nowa siedzibę komendy powiatowej i strażnicę ZSP w Drawsku Pomorskim oraz przygotowano kompletną dokumentację na budowę nowoczesnej strażnicy w Kołobrzegu.

Największym jednak jego osiągnięciem w zakresie poprawy bazy lokalowej było wybudowanie siedziby dla Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Koszalinie, łącznie z siedzibą II oddziału ZSP i nowoczesnej wojewódzkiej bazy materiałowo-technicznej. W nowym kompleksie budowlanym – oprócz siedziby Komendy Wojewódzkiej i oddziału ZSP – urządzone zostały wojewódzkie warsztaty obsługi i naprawy sprzętu łącznościowego, sprzętu ochrony dróg oddechowych, naprawy i obsługi pojazdów samochodowych, łącznie z nowoczesną stacją diagnostyczną dla pojazdów oraz utworzona została wojewódzka baza magazynowa. Stworzono też warunki lokalowe dla bazy środków gaśniczych dla całej Polski Północnej. Pomimo tego że w późniejszym okresie działalność wspomnianych wyżej placówek technicznych i bazy materiałowej niecałkowicie została podtrzymana w swojej ciągłości, to nie umniejsza to zasług, jakie w tym zakresie były znacznym udziałem zmarłego już płk Witolda Kaźmierczaka, jego daleko idącej zapobiegliwości i troski o stworzenia dobrych podwalin logistycznych dla rozwoju jednostek ochrony przeciwpożarowej na terenie ówczesnego województwa koszalińskiego, a nawet wykraczających w swoim znaczeniu daleko poza województwo.

Płk Witold Kaźmierczak był jednym z głównych organizatorów, a również aktywnym uczestnikiem imprez sportowych w kilku konkurencjach dla funkcjonariuszy pożarnictwa, jakie spontanicznie przez wiele lat odbywały się wspólnie dla województw nadmorskich: szczecińskiego, koszalińskiego i gdańskiego, a później też województwa słupskiego, elbląskiego i olsztyńskiego. Imprezy te, odbywające się co roku, podnosiły na wyższy poziom sprawność fizyczną strażaków, ale również pogłębiały więź zawodową i przyjacielskie stosunki między funkcjonariuszami z tych województw.

Dużą wagę płk Kaźmierczak przywiązywał do działań o charakterze prewencyjnym. Wyznawał maksymę, że w działalności swojej nie należy ograniczać się do biernego, jak to określał, „ścigania pożarów”, ale należy im przede wszystkim zapobiegać. Jak bardzo efektywne były te działania można ocenić teraz, z perspektywy niewspółmiernego wzrostu ilości występujących pożarów w porównaniu sytuacji obecnej z sytuacją sprzed np. trzydziestu lat.    

Zastanawiając się nad zaangażowaniem płk. mgr Witolda Kaźmierczaka w sprawę rozwoju ochrony przeciwpożarowej w powiatach bytowskim i koszalińskim, a później w województwie koszalińskim podkreślić należy jego osobiste zaangażowanie w rozwój tej korporacji i w kreowanie dobrej opinii oraz zapobiegliwość o uznanie ze strony społeczeństwa. Szczególnie dbał on o honor noszenia munduru i dobre imię służby pożarniczej, sam będąc w tym zakresie dobrym przykładem. W stosunku do podwładnej kadry był bardzo wymagający, ceniący dobrą organizację pracy i odpowiedzialność za czyny. Popierał doskonalenie zawodowe i sam organizował liczne przedsięwzięcia w tym zakresie. Regułą stały się okresowe szkolenia wszystkich oficerów i chorążych, jakie co roku przeprowadzane były w Wojewódzkim Ośrodku Szkolenia Pożarniczego. Podjął i zrealizował przedsięwzięcie w zakresie zdobycia przez wszystkich mu podległych oficerów uprawnień pedagogicznych. Wszystko to skutkowało lepszą organizacją pracy i w bardziej skutecznym funkcjonowaniem podległych mu struktur.

Stosunki międzyludzkie w służbie pożarniczej i losy funkcjonariuszy pożarnictwa nie były pułkownikowi Witoldowi Kaźmierczakowi obce także po odejściu na emeryturę. Był on jednym z inicjatorów i twórców na skalę krajową Związku Emerytów i Rencistów Pożarnictwa, wraz z udziałem w wypracowaniu pierwszych założeń statutowych tej organizacji. W okresie od grudnia 1994 roku do kwietnia 1995 roku pełnił on funkcję prezesa Koła ZEiRP przy Komendzie Wojewódzkiej i Komendzie Miejskiej PSP w Koszalinie, a następnie do stycznia 1999 roku sprawował on obowiązki Prezesa Zarządu Wojewódzkiego ZEiRP w Koszalinie. Pogarszający się stan zdrowia i likwidacja województwa koszalińskiego nie pozwoliły mu już na dalszą realizację jego pasji, jaką zawsze była troska o rozwój ochrony przeciwpożarowej i troska o dobro funkcjonariuszy pożarnictwa.    

W krótkim opracowaniu nie można w pełni omówić osobowości płk Witolda Kaźmierczaka i jego wpływu, na stworzenie podwalin do dalszego rozwoju ochrony przeciwpożarowej na terenie Pomorza Środkowego i Zachodniego. Stwierdzić jednak należy, że była to osobowość nieprzeciętna, a jego udział w rozwoju szeroko pojętej ochrony przeciwpożarowej nie był przypadkowy.

Widocznie taka właśnie rola została mu przypisana przez Opatrzność i rzec można, że z roli swojej wywiązał się wzorowo. Odejściem swoim stworzył lukę, którą niełatwo da się wypełnić.

                                             Cześć Jego pamięci!                            

Opracował:          

płk. poż. mgr Andrzej Priadka.

Bardzo dziękujemy kol. płk. poż mgr Andrzejowi Priadka za opracowanie tak przekrojowej charakterystyki i dokonań śp. płk poż mgr Witolda Kaźmierczaka – wieloletniego Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych w Koszalinie i twórcę organizacji seniorów pożarnictwa oraz pierwszego jej Lidera, na Ziemi Koszalińskiej. Bardzo zależy nam na tym aby o takich wybitnych pożarnikach nie zapominano wśród młodej kadry naszych następców i by spisane dokonania w kronikach pożarniczych trwały w miejscach służby oraz w naszej organizacji, by były wzorem do jeszcze efektywniejszych dokonań dla miejsc ich funkcjonowania i w trosce o aktualny byt emerytów i rencistów pożarnictwa. Nasza działalność w służbie i społecznej działalności musi być nakierowana na osoby starsze, na osoby samotne i przeciwko wykluczeniu społecznemu.

Pamiętajmy też o ważnej maksymie iż „Człowiek jest wielki nie przez to co posiada i kim jest ale przez to czym dzieli się z innymi”.

Zarząd Wojewódzki ZEiRPRP w Szczecinie. 31 grudzień 2018 r.

• « poprz.
• nast. »